КоронавирусыкIэу Covid-19-кIэ зэджагъэхэм фэдэ нахьыпэкIэ зэрэримыхьылIагъэхэм, зэрэфэмынэIуасэхэм къыхэкIыкIэ, дунаир фэмыхьазырэу къычIэкIи, зэрэщытэу зэлъиштагъ.

Урысыем, адрэхэм ягъэпшагъэмэ, анахь кIасэу къихьагъэми, ащ ыкIуачIэ зынэсыщтым тимедицинэ тырагъэпсыхьагъэу щытыгъэп. Ащ фэшI мары етIупщыгъэу охьтэ кIэкIхэм сымэ­джэщхэр кIэу къашIых, щыIагъэ­хэр фагъэхьазырых.

Пстэумэ афэдэу, Адыгеими коронавирусыр къызэолIагъэхэм зэряIазэхэрэм дакIоу, ахэм япчъагъэ лъэшэу хахъомэ фырикъунхэм фэшI, госпитальхэр щагъэпсых, оборудованиехэр, нэмыкIэу ищыкIагъэхэр къащэфых. Охътэ кIэкIым а зэпстэур зэшIопхыныр псынкIэп, етIани ар цIыфым ипсауныгъэ, ищыIэныгъэ къэгъэнэжьыгъэным епхыгъэ зыхъукIэ. Мыщ фэдэ чIыпIэ къиным зэкIэри зэкъоуцо­нышъ зэдеIэжьынхэм, шъхьадж иамал елъытыгъэу къыхэлэжьэным мэхьанэшхо иI.

Ар тиреспубликэ цIыкIу дэгъу дэдэу къыщылъэгъуагъ. Зыфэ-дэр амышIэу, кIочIэгъу зыфыримыкъухэрэ коронавирусыр къызехьэм республикэм ипащэхэри, апэ министерствэ, ведомствэ ыкIи къулыкъу пстэури зэкъоуцуагъэх. Ахэм лъэкI зиIэ тичIыпIэгъухэр, Адыгеим илIыкIоу федеральнэ Гупчэм щыIэхэр, тидепутатхэр агоуцуа­гъэх. Ахэр апэрэ мафэм къы­ще­гъэжьагъэу зэрэзэдеIэжьы­хэрэм ишIушIагъэкIэ зэпахырэ узым пэшIуекIогъэнымкIэ ищыкIэгъэ пстэури республикэм иIэ хъугъэ. Ащ имызакъоу, цIыфэу чIыпIэ къин ифагъэхэми IэпыIэгъу агъотыгъ.

Пстэумэ апэу, ар ащ ихабз, зыIэ къэзыщэигъэр Адыгэ Рес­публикэм ипэщагъэу, предпринимателэу, меценатэу, ишIушIэгъабэхэмкIэ тисубъект имыза­къоу, нэмыкI чIыпIабэхэми ащызэлъашIэгъэ Шъэумэн Хьазрэт ары. Ащ ежь иунэе мылъку­кIэ цIыфым итхьабылхэм жьыр аIэкIэзыгъахьэрэ аппарати 10 (ИВЛ) къыщэфыгъ, поселкэу Инэм дэт сымэджэщыр коронавирусыр къызэолIагъэхэм ащяIэзэнхэм фаригъэгъэхьазырыгъ. Ащ имызакъоу, ар цIыфхэм гъомылапхъэхэмкIэ адеIагъ. Джащ фэдэу Адыгеим ыцIэкIэ УФ-м и Къэралыгъо Думэ щыIэ депутатэу Владислав Резник сомэ миллион 22-рэ зыосэ оборудование тимедицинэ пае къыщэфыгъ.

УФ-м и Федеральнэ ЗэIукIэ ФедерациемкIэ и Совет хэтэу Хъопсэрыкъо Мурат цIыфыр вирусым щызыухъумэрэ щы­гъынхэр, нэмыкIэу ащ ищыкIагъэхэр республикэм къыфищэфыгъэх.

Сомэ миллион 22-рэ къытIупщыгъ АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм идепутатэу Бастэ Хьисэ. ООО-у «Питейный дом» зыфиIорэм ипащэу Хьащыр Аскэр цIыфым жьы ымыгъотэу иIоф дэйдэдэ зыхъукIэ лъым кислород зэрэIэкIагъахьэрэ аппарат (ЭКМО) сомэ миллиони 10 ыуасэу къыщэфыгъ.

Ащ фэдэ аппарат ыкIи тхьабылым жьы IэкIэзыгъахьэрэу (ИВЛ) тIу къыщэфыгъ ООО-у «Монтаж» зыфиIорэм ипащэу Евгений Гетмановым. Сомэ миллион 17 ахэм апэIуигъэ­хьагъ.

IэпыIэгъур ащ щыуцугъэп. Коронавирусым пэшIуекIорэ Iофтхьабзэхэм атырагъэкIодэнэу сомэ миллион тфырытф къатIупщыгъ щэм хэшIыкIыгъэ гъомылапхъэхэр къыдэзгъэкIырэ заводэу «Тамбовский» зыфиIорэм ипащэу Лъэустэнджэл Мурат, мыщ фэдэ хъызмэтшIапIэу станицэу Джаджэм дэтым ипащэу Шамиль Гусейновым ыкIи ООО-у «Молзавод Новый» зыфиIорэм ипащэу Александр Купиным.

Къыхэдгъэщымэ тшIоигъу цIыфыр вирусым щыухъумэгъэ­нымкIэ ищыкIагъэхэр медицинэм иучреждениехэм къафэзыщэ­фыгъэхэри. Мы уахътэм ахэр икъоу щыIэнхэм узым зимы­ушъобгъунымкIэ мэхьэнэшхо иI. Ащ фэдэ IэпыIэгъу къатыгъ УФ-м и Федеральнэ ЗэIукIэ ФедерациемкIэ и Совет хэтэу Къаныкъо Арсен, АР-м и Къэра­лыгъо Совет — Хасэм идепутатхэу КъумпIыл Тембот, Хъурмэ Казбек, Сергей Погодиным, мэкъумэщ хъызмэтшIапIэу «Ра­дугэм» ипащэу Сапый Юныс, ООО-у «Экспресс-Кубань» зы­фи­Iорэм ипащэу КIэдыгэ Ас­лъан.

Анахьыбэу мылъку къыхэзылъхьагъэхэр ары зыцIэ къе­тIуагъэхэр. Ахэм анэмыкIэуи, иамал елъытыгъэу цIыфхэм гъомылапхъэкIэ адеIагъэр зэрэмымакIэми къыкIэдгъэтхъымэ тшIоигъу.

IэпыIэгъоу предпринимательхэм, депутатхэм республикэм къыратыгъэр къэпIонкIи макIэп, уегупшысэми бэдэд. «Гум пыкIырэр пэкIэжьы» аIуагъ адыгэ­мэ. Адыгеир гоIэгъу чIыпIэ зефэм агу пыкIи, яунэе мылъку къыхахи къыфашIагъэм фэдэ пчъагъэкIэ нахьыбэу кьафигъэ­зэжьынэу тафэлъаIо.

Джыри къызкIэдгъэтхъымэ тшIоигъор цIыфхэм мы чIыпIэу зэрыфагъэхэр къин къащыхъоу, нэбгырабэхэм ягухьэ-гужъ зэкIэми атыракъутэми, республикэм къыдеIагъэхэм ацIэ социальнэ нэкIубгъохэм къызарэхьэм, къафэмырэзагъэ къызэрахэмыкIыгъэр ары. ЗэкIэми ащ агу къызэрэдищэягъэр нафэ хъугъэ.

«Тызэкъотмэ — тылъэш». Мы чIыпIэ къиным республикэм ипащэ профессионализмэгъэ ин зыхэлъэу, зыч-зыпчэгъоу Iоф зэдэзышIэн командэ лъэш зэригъэпсыгъэри къыушыхьатыгъ. Ежь апэ итэу игъом ыкIи икъоу медицинэ учреждениехэр зэпахырэ узым фагъэхьазыры­-гъэх, ащ зимыушъобгъуным фытегъэпсыхьэгъэ Iофтхьабзэхэр зэдагъэнэфагъэх, зэдыпхыращыгъэх.

Ахэр зэкIэри тэрэзхэу ыкIи игъохэу зэрэщытыр уахътэм къыгъэнэфагъ. НэмыкI субъект­хэм, гущыIэм пае, ткъош Къэ­бэртэе-Бэлъкъар, Къэрэщэе- Щэрджэс республикэхэм, Да­гъыстаным, Осетием, гъунэгъу Краснодар краим ягъэпшагъэмэ, Адыгеим исэу узыр къы­зэолIагъэхэм япчъагъэ хэпшIыкIэу зэрэнахь макIэм ар къеушыхьаты.

Шъыпкъэ, цIыфэу щыпсэухэ­рэри мыщ къыхэлэжьагъэх. Унэм уимыкIэу тхьамэфэ заулэрэ уисыныр къиными, нахьыбэхэм ар агъэцэкIагъ. Ар АР-м и ЛIышъхьэ мызэу-мытIоу къыкIигъэтхъыгъ, ирэзэныгъэ къыриIотыкIыгъ. Ау тэри къыдгурыIон фае республикэм ипащэ хэкIыпIэ тэрэз къыхимыхыгъэе­мэ, икомандэ зэгурыIоу зэдыримыгъэIагъэмэ ащ фэдэу ви­ру­сым тызэрэпэмыуцужьышъущтыгъагъэр.

ЗэкIэми лъэшэу тыфай шапхъэхэр тырахыжьынхэшъ, нахьыпэкIэ тызэрэпсэущтыгъэм тыкъыфэкIожьынэу, ау къыдэтлъытэн фаер, коронавирусыр джыри зэрэмыкIожьыгъэр, ащ пэшIуекIон уц Iэзэгъу къызэрамыгъотыгъэгор ары. Шапхъэхэр джыри тапэ илъых. Ахэр тымыгъэцакIэхэу, Iэпэдэлэл тшIыхэмэ, нахьыежьэу къыгъэзэжьыным ищынагъо щыI.

АР-м и ЛIышъхьэ а зэпстэур къыдилъытэзэ, Iофхэр нахь дэй хъухэмэ цIыфхэм IэпыIэгъур игъом агъотыным медицинэм иучреждениехэр фигъэхьазырыгъэх. ЗэпстэумкIи госпитальхэм чIыпIэ 232-рэ ащигъэпсынэу щытыгъэмэ, 580-рэ ышIыгъ. А чIыпIэхэм пIэкIорхэр ащыо­гъэуцу закъокIэ коронавирусыр къызэолIагъэм уеIэзэшъущтэп, нэмыкIэу ящыкIагъэр бэ. Апэу ИВЛ-р ащыгъэуцугъэн фае. ЗэкIэ чIыпIэ 580-мэ ари, нэмыкIэу ящыкIагъэхэри яIэх.

Арэу щытми, ащ гушхуагъэ къытхилъхьэу шъхьарытIупщ зытшIы хъущтэп, зэкIэми тызфэса­къыжьын фае. Iофхэр нахь дэй хъунхэм ищынагъо джыри зэрэщыIэр зыщытэшъумыгъэгъупш.

ХЪУТ Нэфсэт.