ШIур дэхагъэм фэпсэу
Хэгъэгу зэошхом икIэлэцIыкIухэм ясабыигъом къинэу зэпачыгъэм ыпIугъэх, щыIэныгъэм фигъэсагъэх.
Адыгэ Республикэм культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу, композиторэу Бысыдж Мурат Джамбэчые къыщыхъугъ. Икъуаджэ щеджагъ, Саратов дэт консерваториеу Леонид Собиновым ыцIэ зыхьырэр къыухыгъ.
IофшIэныр ригъэжьагъ
Адыгэ радиом IофшIэныр зыщырегъажьэм, культурэм, искусствэм яхьылIэгъэ къэтынхэр ыгъэхьазырыщтыгъэх. ЦIыфхэр къызыкIэлъэIухэрэ орэдхэр зэхаригъэхынхэм фэшI композиторхэм, орэдыIохэм зэдэгущыIэгъу гъэшIэгъонхэр зэхищэщтыгъэх. Орэдым ипIуныгъэ мэхьанэ къэIэтыгъэным, орэдыр цIыфым игъусэным Бысыдж Мурат ишъыпкъэу зэрэпылъыгъэр ыгу къегъэкIыжьы.
— Орэд пэпчъ псэ пытын, гупшысэу ащ хэлъыр къыбгу-рыIон фае, — еIо Бысыдж Мурат. — Композиторым ыусыгъэр радиомкIэ зэхябгъэхы зыхъукIэ тамэу ептырэм зиушъомбгъу пшIоигъощт.
Искусствэр ищыIэныгъэ лъэгъохэщ щыфэхъугъэу М. Бысыджыр нэмыкI IофшIапIэ рагъэблэгъагъ.
Хэкум ифилармониеу зэхащагъэм иапэрэ художественнэ пащэу агъэнафи, илъэси 7 IэнэтIэшхом Iутыгъ.
ЕджапIэхэм якъызэIухын
ЩыIэныгъэм зэхъокIыныгъэу фэхъухэрэр хэкум ипащэхэм къыдалъыти, музыкэмкIэ еджапIэхэр къызэIуахыхэу аублагъ.
МузыкэмкIэ Мыекъуапэ ия 2-рэ еджапIэ ипащэу илъэс 20 фэдизэ М. Бысыджым Iоф ышIагъ. Ригъэджагъэхэм ащыщхэр джырэ уахъти телефонкIэ къыфытеох, гущыIэ фабэхэр къыраIох.
Адыгеир Краснодар краим къызыхэкIыжьым, республикэм культурэмкIэ и Министерствэ еджэнымкIэ иотдел аштагъ. КультурэмкIэ министрэу щытыгъэ Хьанэхъу Адамэ игукъэкIыкIэ методикэмкIэ кабинетым ипащэу Бысыдж Мурат агъэнафи, илъэс 11 ащ щылэжьагъ.
«Ислъамыер» игунэс
— Адыгэ Республикэм иорэдыIо-къэшъокIо ансамблэу «Ислъамыер» дунаим щыцIэрыIу. Тыркуем, Израиль, Москва, нэмыкIхэм ащыIагъ. Художественнэ пащэу, зэлъашIэрэ композиторэу Нэхэе Аслъан игуадзэу илъэси 10 фэдизэ Iоф сшIагъэ, — къеIуатэ Бысыдж Муратэ. — Нэхэе Тэмар, ХъокIо Сусан, нэмыкI артист цIэрыIохэр «Ислъамыем» къыхэкIыгъэх. Пэсэрэ орэдхэм псэ къапыгъэкIэжьыгъэнымкIэ, лъэпкъ музыкальнэ искусствэр Европэм икультурэ илъэгапIэхэм анэгъэсыгъэнымкIэ ансамблэм Iофышхо ыгъэцэкIагъ, тилъэхъанэ диштэу гъэхъагъэхэр ешIых. «Ислъамыер» сигунэс, Iоф зэрэщысшIагъэм гушIуагъуи, шIэныгъи хэсхыгъэх.
«УишIэныгъэ хэбгъэхъонэу уфаемэ, ныбжьым уемыплъ», еIо Бысыдж Мурат.
Къэралыгъо телерадиокомпаниеу «Адыгеим» итхьаматэу а лъэхъаным щытыгъэ КIэрэщэ Аслъанбэч къызеушъыим, IэкIыб къэралхэм ащыпсэухэрэ адыгэхэм апае радиомкIэ къэтынхэр зэхищэнхэу М. Бысыджыр агъэнэфагъ, ащ дакIоу «Ислъамые- ми» Iоф щишIэщтыгъ.
— КIыкI Зулхьадж, Тхьабысымэ Умарэ, Шъэожъ Розэ, Сэмэгу Гощнагъо, Жэнэ Нэфсэт, Андзэрэкъо Чеслав, Натхъо Джанхъот, Лъэцэрыкъо Кимэ, нэмыкIхэм афэгъэхьыгъэхэр радиомкIэ къэсIуатэщтыгъэх, — зэдэгущыIэгъур лъегъэкIуатэ М. Бысыджым.
Тиартист, композитор цIэрыIохэм ягукъэкIыжьхэм, ныбжьыкIэхэу искусствэм лъэбэкъукIэхэр щызышIыхэрэм алъыплъэзэ, «Ислъамыем» иIофшIакIэ кIырыплъызэ, М. Бысыджым ишIэныгъэ хигъахъощтыгъэу елъытэ. «ЩыIэныгъэр сыдигъокIи тиеджапI», еIо Бысыдж Мурат.
ШIэжьыр
Ижъырэ адыгэ орэдхэм яугъоин чанэу хэлэжьэгъэ Бэрэтэрэ Хьабидэт ыдэжь кIозэ, М. Бысыджым къытлъигъэIэсыжьыгъэ къэбарыр макIэп.
Хьабидэт ыкъоу Джэхьфарэ кыдигъэкIыгъэ тхылъым шIэныгъэлэжьэу Унэрэкъо Рае къыщетхы орэдишъэ фэдиз М. Бысыджым зэрэтыритхагъэр.
Бэрэтэрэ Хьабидэт къызыхъугъэр илъэси 100 зэрэхъугъэм фэгъэхьыгъэ зэхахьэу Адыгэкъалэ щыкIуагъэм Мурати хэлэжьагъ. ОрэдыIо цIэрыIом иIахьылхэм, искусствэм иIофышIэхэм ягъусэу къужъэе чъыгыр агъэтIысхьагъ.
Тхылъхэр
Жэнэ Нэфсэтрэ Абрекрэ афэгъэхьыгъэу «Актер унагъу», «Орэд къэзыIорэр Шъэожъ Роз», «Гур зыфаер» зыфиIохэрэ тхылъхэр, нэмыкIхэри къыдигъэкIыгъэх. МэщбэшIэ Исхьакъ, Кощбэе Пщымафэ, Бэрэтэрэ Хьамидэ, ХьакIэмызэ Биболэт, фэшъхьафхэм яусэхэм атехыгъэ орэдхэр ыусыгъэх. Консерваториер къызеухым, «Си Адыгей» ыIоу симфоническэ оркестрэм пае ытхыгъэр Хэшх Казбекрэ Татьяна Потуренкэмрэ къыхадзэзэ, хорым Краснодар къыщиIогъагъ. Зэхэхьэшхом М. Бысыджым иIофшIагъэ къыщыхагъэщи, краим культурэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу Марина Шапиро зыкIэтхэжьыгъэ Щытхъу тхылъыр къыфагъэшъошэгъагъ.
«Адыгэ къуаем», «Джамбэчые» афэгъэхьыгъэ усэхэу Нэхэе Руслъан ытхыгъэхэм атехыгъэ орэдхэу Бысыдж Мурат ыусыгъэхэм, заом икъиныгъохэм, нэмыкIхэм татегущыIагъ. ТекIоныгъэм ия 75-рэ илъэс тыпэгъокIызэ, шIэжьым имэхьанэ зэрагъэлъапIэрэм гушхоныгъэ къыхелъхьэ.
ЖъоныгъуакIэм и 5-м Бысыдж Мурат ыныбжь илъэс 88-рэ хъущт.
Зэшъхьэгъусэхэ Бысыдж Муратрэ Нэфсэтрэ кIалэрэ пшъашъэрэ зэдапIугъ. ТIуми Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетыр къаухыгъ. Iоф ашIэ. Ясабыйхэу Батыррэ Назирэрэ тэтэжъыр ащэтхъу, ащэгушIукIы.
Опсэу, Мурат! Къыхэпхыгъэ гъогум утекIыгъэп, Тхьэм уишIушIагъэ пфегъэбагъу.