Top.Mail.Ru

ШIур дэхагъэм фэпсэу

Image description

Хэгъэгу зэошхом икIэлэцIыкIухэм ясабыигъом къинэу зэпачыгъэм ыпIугъэх, щыIэныгъэм фигъэ­сагъэх.

Адыгэ Республикэм культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу, композиторэу Бысыдж Мурат Джам­бэчые къыщыхъугъ. Икъуаджэ щеджагъ, Саратов дэт консерваториеу Леонид Собиновым ыцIэ зыхьырэр къыухыгъ.

IофшIэныр ригъэжьагъ

Адыгэ радиом IофшIэныр зыщырегъажьэм, культурэм, ис­кусствэм яхьылIэгъэ къэтынхэр ыгъэхьазырыщтыгъэх. ЦIыфхэр къызыкIэлъэIухэрэ орэдхэр зэхаригъэхынхэм фэшI композиторхэм, орэдыIохэм зэдэгущыIэгъу гъэшIэгъонхэр зэхищэщты­гъэх. Орэдым ипIуныгъэ мэхьанэ къэIэтыгъэным, орэдыр цIыфым игъусэным Бысыдж Мурат ишъы­пкъэу зэрэпылъыгъэр ыгу къе­гъэкIыжьы.

— Орэд пэпчъ псэ пытын, гу­пшысэу ащ хэлъыр къыбгу-рыIон фае, — еIо Бысыдж Мурат. — Композиторым ыусыгъэр радиомкIэ зэхябгъэхы зыхъукIэ та­мэу ептырэм зиушъомбгъу пшIоигъощт.

Искусствэр ищыIэныгъэ лъэгъохэщ щыфэхъугъэу М. Бысы­джыр нэмыкI IофшIапIэ рагъэ­блэгъагъ.

Хэкум ифилармониеу зэха­щагъэм иапэрэ художественнэ пащэу агъэнафи, илъэси 7 IэнэтIэшхом Iутыгъ.

ЕджапIэхэм якъызэIухын

ЩыIэныгъэм зэхъокIыныгъэу фэхъухэрэр хэкум ипащэхэм къы­далъыти, музыкэмкIэ еджапIэхэр къызэIуахыхэу аублагъ.

МузыкэмкIэ Мыекъуапэ ия 2-рэ еджапIэ ипащэу илъэс 20 фэдизэ М. Бысыджым Iоф ­ышIагъ. Ригъэджагъэхэм ащыщхэр джырэ уахъти телефонкIэ къыфытеох, гущыIэ фабэхэр къыраIох.

Адыгеир Краснодар краим къы­зыхэкIыжьым, республикэм культурэмкIэ и Министерствэ еджэ­нымкIэ иотдел аштагъ. КультурэмкIэ министрэу щытыгъэ Хьа­нэхъу Адамэ игукъэкIыкIэ ме­тодикэмкIэ кабинетым ипащэу Бысыдж Мурат агъэнафи, илъэс 11 ащ щылэжьагъ.

«Ислъамыер» игунэс

— Адыгэ Республикэм иорэдыIо-къэшъокIо ансамблэу «Ислъамыер» дунаим щыцIэрыIу. Тыркуем, Израиль, Москва, нэмыкIхэм ащыIагъ. Художественнэ пащэу, зэлъашIэрэ композиторэу Нэхэе Аслъан игуадзэу илъэси 10 фэдизэ Iоф сшIагъэ, — къеIуатэ Бысыдж Муратэ. — Нэхэе Тэмар, ХъокIо Сусан, нэмыкI артист цIэрыIохэр «Ислъамыем» къыхэкIыгъэх. Пэсэрэ орэдхэм псэ къапыгъэкIэжьы­гъэнымкIэ, лъэпкъ музыкальнэ искусствэр Европэм икультурэ илъэгапIэхэм анэгъэсыгъэнымкIэ ансамблэм Iофышхо ыгъэцэкIагъ, тилъэхъанэ диштэу гъэхъагъэхэр ешIых. «Ислъамыер» сигунэс, Iоф зэрэщысшIагъэм гушIуагъуи, шIэныгъи хэсхыгъэх.

«УишIэныгъэ хэбгъэхъонэу уфаемэ, ныбжьым уемыплъ», еIо Бысыдж Мурат.

Къэралыгъо телерадиокомпа­ниеу «Адыгеим» итхьаматэу а лъэхъаным щытыгъэ КIэрэщэ Ас­лъанбэч къызеушъыим, IэкIыб къэралхэм ащыпсэухэрэ адыгэ­хэм апае радиомкIэ къэтын­хэр зэхищэнхэу М. Бысы­джыр агъэ­нэфагъ, ащ дакIоу «Ислъамые- ми» Iоф щишIэщтыгъ.

— КIыкI Зулхьадж, Тхьабысы­мэ Умарэ, Шъэожъ Розэ, Сэ­мэгу Гощнагъо, Жэнэ Нэфсэт, Ан­дзэрэкъо Чеслав, Натхъо Джан­хъот, Лъэцэрыкъо Кимэ, нэ­мыкI­хэм афэгъэхьыгъэхэр радиомкIэ къэсIуатэщтыгъэх, — зэдэгущы­Iэгъур лъегъэкIуатэ М. Бысы­джым.

Тиартист, композитор цIэры­Iохэм ягукъэкIыжьхэм, ныбжьыкIэхэу искусствэм лъэбэкъукIэхэр щызышIыхэрэм алъыплъэзэ, «Ислъамыем» иIофшIакIэ кIырыплъызэ, М. Бысыджым ишIэныгъэ хигъахъощтыгъэу елъытэ. «Щы­Iэныгъэр сыдигъокIи ти­еджапI», еIо Бысыдж Мурат.

ШIэжьыр

Ижъырэ адыгэ орэдхэм ­яугъоин чанэу хэлэжьэгъэ Бэ­рэтэрэ Хьабидэт ыдэжь кIозэ, М. Бысыджым къытлъигъэIэсы­жьыгъэ къэбарыр макIэп.

Хьабидэт ыкъоу Джэхьфарэ кыдигъэкIыгъэ тхылъым шIэныгъэлэжьэу Унэрэкъо Рае къыщетхы орэдишъэ фэдиз М. Бысыджым зэрэтыритхагъэр.

Бэрэтэрэ Хьабидэт къызыхъу­гъэр илъэси 100 зэрэхъугъэм фэ­гъэхьыгъэ зэхахьэу Адыгэкъа­лэ щыкIуагъэм Мурати хэлэжьагъ. ОрэдыIо цIэрыIом иIахьылхэм, искусствэм иIофышIэхэм ягъусэу къужъэе чъыгыр агъэтIысхьагъ.

Тхылъхэр

Жэнэ Нэфсэтрэ Абрекрэ афэгъэхьыгъэу «Актер унагъу», «Орэд къэзыIорэр Шъэожъ Роз», «Гур зыфаер» зыфиIохэрэ тхылъхэр, нэмыкIхэри къыдигъэкIыгъэх. МэщбэшIэ Исхьакъ, Кощбэе Пщымафэ, Бэрэтэрэ Хьа­мидэ, ХьакIэмызэ Биболэт, фэшъхьафхэм яусэхэм атехыгъэ орэдхэр ыусыгъэх. Консерваториер къызеухым, «Си Адыгей» ыIоу симфоническэ оркестрэм пае ытхыгъэр Хэшх Казбекрэ Татьяна Потуренкэмрэ къыха­дзэ­зэ, хорым Краснодар къыщи­Iогъагъ. Зэхэхьэшхом М. Бысы­джым иIофшIагъэ къыщыхагъэщи, краим культурэмкIэ и Гъэ­IорышIапIэ ипащэу Марина Шапиро зыкIэтхэжьыгъэ Щытхъу тхылъыр къыфагъэшъошэгъагъ.

«Адыгэ къуаем», «Джамбэчые» афэгъэхьыгъэ усэхэу Нэхэе Руслъан ытхыгъэхэм атехыгъэ орэдхэу Бысыдж Мурат ыусы­гъэхэм, заом икъиныгъохэм, нэмыкIхэм татегущыIагъ. Те­кIоныгъэм ия 75-рэ илъэс ты­пэ­гъокIызэ, шIэжьым имэхьанэ зэрагъэлъапIэрэм гушхоныгъэ къыхелъхьэ.

ЖъоныгъуакIэм и 5-м Бысыдж Мурат ыныбжь илъэс 88-рэ хъущт.

Зэшъхьэгъусэхэ Бысыдж Муратрэ Нэфсэтрэ кIалэрэ пшъа­шъэрэ зэдапIугъ. ТIуми Мые­къопэ къэралыгъо технологическэ университетыр къаухыгъ. Iоф ашIэ. Ясабыйхэу Батыррэ Назирэрэ тэтэжъыр ащэтхъу, ащэгушIукIы.

Опсэу, Мурат! Къыхэпхыгъэ гъо­гум утекIыгъэп, Тхьэм уишIу­шIагъэ пфегъэбагъу.