Къалэу Шъачэ Дунэе патриотическэ Iофтхьабзэу «ШIэ­жьым ичъыгхат» зыфиIорэм хэлажьэ. ТекIоныгъэр къызы­дахыгъэр илъэс 75-рэ зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэу къалэм ичIыпIэ 13-мэ илъэсым ыкIэм нэс чъыг цIыкIу мин пчъа­гъэ ащагъэтIысыщт, ахэм хэшъэе чъыгхэри, шхъомч чъыг­хэри ахэтыщтых.

Заор къызщежьэгъэгъэ мафэм, мэкъуогъум и 22-м, ехъулIэу Советскэ Союзым ишъолъырхэм чъыгэу ыкIи куандэхэу миллион 27-рэ ащагъэ­тIысыщт. Ахэм нэбгырэ миллион 27-у Хэгъэгу зэошхом хэкIодагъэхэр тщагъэгъупшэщтхэп. Апэрэ чъыгхэмрэ сирень куандэхэмрэ псэупIэхэу Шэ­хэкIай, Головинхэм ащагъэтIысыгъэх. Жъоныгъуа­кIэм и 9-м нэс паркхэм, заом хэкIодагъэхэм ясаугъэтхэм адэжь, еджапIэхэм ящагухэм, нэмыкI чIыпIэхэми шIэжьым ичъыг­хэтэ цIыкIухэр ащагъэтIысыщтых.

Шэхэпэ чIыпIэ администрацием ипащэу Шъыжъ Мурат кIэлэегъаджэхэми, кIэлэеджакIохэми, адми­нистрацием иIофышIэхэми чъыгхэр зэрагъэтIы­сыгъэхэр къыIуагъ, ахэм зы­къызэраIэтырэм зэрэ­чылэу лъыплъэщт, зыщищыкIагъэм псыр акIагъэ­хъощт.

— Адыгэхэми абхъаз­хэми гущыIэжъ дэгъу яI «хэшъаеми ар къышIэ­жьырэп» ыIоу. Ар ижъыкIэ хъугъэгъэ къэбар горэм игугъу ашIы зыхъукIэ ары загъэфедэрэр, — къыIотагъ зекIо фирмэу «Джегош» зыфиIорэм ипащэу, краеведэу Ацумыжъ Хьисэ. Шхъомч чъыгым фэдэу хэшъаери хышIуцIэ Iушъом итамыгъэу щыт. Хэшъаер агъэлъапIэ, ипытагъэ пае «гъучI чъыгкIэ» еджэщтыгъэх.

Хэгъэгу зэошхор кIо зэ­хъум, шапсыгъэ къуа­джэхэм адэс ныбжьыкIэ­хэм хэшъэе чъыгым къы­текIэрэ пхъэц шъабэр къаугъоизэ госпитальхэм афащэщтыгъэх, бзыуцыфэу афимыкъурэм ычIыпIэкIэ ар агъэфедэщтыгъ.

Хэшъаеу Шъачэ, ТIопсэ районым, Адыгеим ыкIи Абхъазым къащыкIыщтыгъэр хьампIырашъоу «ог­нев­кэкIэ» заджэхэрэм ыгъэкIодын ылъэкIыгъ. Хэ­шъэе куандэхэм ыкIи чъыгхэм ядэхагъэ цIыфхэм залъэгъущтыр ыкIи зызэлъашIэщтыр илъэс 80 — 100 фэдиз зытекIыкIэ ары. Ахэр псэ зыпыт саугъэтхэу заом хэкIодэгъэ фронтовикхэмкIэ къэнэщтых.

Паркым ипащэ игуадзэу Борис Туневым къызэриIуагъэмкIэ, хэшъэе лъэ­псэ мин 30 фэдиз чIыгум рагъэубытыгъах. Мэзыми чъыгаер къащэ­кIысэжьы. Гъэтхапэм Псы­шIопэ районым хэшъэе чъыг минитIу фэдиз ща­гъэтIысыгъ. Зыгъэпсэфы-­пIэ чIыпIэу «Псыкъефэх 33-рэ» зыфиIорэм чъыги 150-рэ щагъэтIысыгъ. «ШIэ­жьым ичъыгхатэ», «ТекIоныгъэм иволонтерхэр», «Красный крест» зыфиIорэ организациехэм, паркым ялIыкIохэр ащ хэлэжьагъэх.

Волонтерэу Iоф зышIэрэ студентхэм къапэблэгъэ цIыфхэу заом хэлэ­жьагъэхэм ацIэкIэ чъыг зырыз агъэтIысыгъ.

Илъэсэу тызхэтым къыкIоцI ПсышIопэ, ШэхэпIэ ыкIи Марьинскэ мэз­хъызмэтхэм яIофышIэхэм хэшъэе чъыгхэр гектари 2,2-м атырагъэтIысхьащтых. Специалистхэм къы­зэраIорэмкIэ, хэшъэе чъыг цIыкIоу агъэтIысыщтхэм япчъагъэ мин 50-м нэ­сыщт.

Ныбэ Анзор.