Хэгъэгу зэошхом имашIо зэрыкIогъэ чIыгум, ащ илыгъэ зыгъэкIосэгъэ цIыфхэм егъашIи хэмыкIокIэжьыщт тыркъохэр къатенагъэх. Унагъо гори хэгъэгушхом исэп лъэныкъо горэмкIэ тхьамыкIагъор къынэмысыгъэу, чIэнагъэ римыгъэшIыгъэу.

Мафэ къэси нахь макIэ мэхъух а илъэс къинхэр зыпшъэ дэкIыгъэхэм япчъагъэ, ау ахэр цIыфхэм ащыгъупшэхэрэп. Хэгъэгу зэошхом ыкIи зэоуж лъэ­хъаным ЛIыхъурэе Хьисэ Ис­хьакъ ыкъом ылъэ­кIырэр ышIагъ.

Хьисэ бэрэ ыгу къэкIыжьы IофшIэныр щыIэныгъэм ылъа­псэу ятэу Исхьакъ зэриIощтыгъэр ыкIи зэрэлэжьэкIо хьа­лэ­лэу къызэрэнэжьыщтыгъэр. Джа­ры илъфыгъэхэми IофшIэныр шIу аригъэлъэгъуным ишъыпкъэу зыкIыпылъыгъэри. Колхозыр къуаджэм зыщызэ­хащэм апэу ащ хэхьагъэхэм Хьисэ ятэ-янэхэр ащыщыгъэх. А лъэхъаныр псынкIагъэп, ау щытми, неущырэ мафэр на­хьы­шIу хъуным щыгугъэу къыте­фэрэр ышIэщтыгъэ.

ЛIыхъурэе Хьисэ къуаджэу Пэнэжьыкъуае къыщыхъугъ, къызэрыхъухьагъэри мэкъумэщышIэ унэгъо къызэрыкIу. Ятэ зэлIэм ежь ыныбжьыгъэр илъэ­сибл ныIэп. Янэ шъузабэу бэ­кIаерэ щысыгъ. Ащ ыуж ар дэ­кIожьыгъ Аскъэлае щыщ го­рэм. Арышъ, икIэлэгъу зыщыкIуагъэр Аскъэлай пIоми ухэмыукъонэу сеплъы. Джащ класс зыхыбл къыщиухи, етIанэ мэзэ заулэрэ тучантесэу еджагъ ыкIи илъэсрэ ныкъорэ а чылэм Iоф щишIагъ. Ежь зыфэягъэр агроном хъунэу ары, ау о уиIоф хэмылъэу щыIакIэм къызэбли­хъурэр бэ. ЫныбжьыкIэ къытефи, дзэ къулыкъур ыхьынэу ащагъ. Ащ защагъэр мэзэ заулэ нахь мыхъугъэу фин заор къе­жьагъ. ЗэуапIэм Iутэу заозэ ащ къыщауIи госпиталым чIэфагъ. Зэошхом къытырищэгъэ тыр­къо­хэр телъэу къуаджэм къэ­кIожьыгъ. Колхозэу зыхэтыгъэм хэхьажьи, мэзэ зытIо нахь Iоф ымышIагъэу, Хэгъэгу зэошхор къежьагъ.

Хьисэ райвоенкоматым кIуи, апэ ащэщтхэм ахагъэфэнэу ялъэIугъ. КъыфагъэцэкIагъ илъэ­Iуи, шыудзэм хэфагъ. Мэзэ заулэрэ ащ зыхэтым ыуж полк еджапIэр къырагъэухи, сер­жантыцIэр иIэу механизиро­ваннэ частым агъэкIуагъ пу­леметчик-гранатометчикэу. Джау­­щтэу тыдэ хагъэхьагъэми, сыдрэ зэуапIэ Iухьагъэми къымыгъэу­кIытэжьхэу, ыпсэ емыблэжьэу зэуагъэ. Мызэу, мытIоу гъэзетхэм къарагъахьэуи къыхэкIыгъ.

ЛIыхъурэе Хьисэ анахьэу зы­щызэуагъэр Украинэмрэ Белоруссиемрэ. Мыхэм арытэп къали, къуаджи, къутыри, псы­хъуи зэпимычыгъэ. Анахьэу лъыпсыр зыщигъэчъагъэр къа­лэхэу Киев, Чегуев, Стародуб арых. ЛIыгъэу ащызэрихьагъэм пае къыфагъэшъошагъэх Хэгъэгу зэошхом иорденхэу а I-рэ ыкIи я II-рэ шъуашэр зи­Iэхэр, Быракъ Плъыжьыр, медальхэу «За отвагу», «За победу над Германией», «За боевые заслуги» зыфиIохэрэр.

Заор аухи, икъуаджэ къызэкIожьым, чанэу колхозым щы­лэжьагъэхэм ащыщ. УIэгъабэу тещагъэхэм апае къымыгъанэу, къуаджэмкIэ алъытэу, агъашIоу Iоф ышIагъ. Чылэм щызэрахьэрэ Iофтхьабзэхэм сы­дигъуи апэ итэу ахэлэжьагъ.

ТекIоныгъэу лъыпсыкIэ къыдахыгъэм уасэ пстэуми зэрэфамышIырэр ыгу къеощтыгъ, нахьыбэм аIи, агуи Iофым зэ­ремыкIухэрэм ыгъэгумэкIы­щтыгъ, ау етIани дэгъу дэдэу щыIэхэмэ зэрашIоигъор. ЩыIэныгъэр зыушэтыгъэ нахьыжъым ышIэщтыгъ ущыIэным пае, пIэ­шъхьитIу уашъхьасыжьынэу зэ­­рэщымытыр.

ТекIоныгъэшхор къэзгъэблэгъагъэхэм, хэгъэгур зэтезгъэуцожьыгъэхэм Хьисэ ащыщ, ыцIэ дахэкIэ етIоныр епэсыгъ.