Космонавтхэм я Мафэ хэгъэгум игъэкIоты­гъэу щыхагъэунэфыкIырэ мэфэкIхэм ахэтэ­лъытэ.

Апэрэ цIыфэу космосым бы­быгъэ Юрий Гагариным щы­Iэныгъэм лъагъоу щыпхырищыгъэр тарихъым хэкIуакIэрэп. 1961-рэ илъэсым космосым екIу­рэ гъогур зэIухыгъэ хъугъэ. Илъэс 20-м нахьыбэ тешIагъэу Анатолий Березовоир купым хэтэу космосым зэрэбыбыгъэм тигъэгушхуагъ.

Ипшъэрылъхэр ыгъэцэкIа­гъэхэу А. Березовоим чIыгум къызегъэзэжьым, бэ тыримыгъашIэу игупсэ Адыгеим къэ­кIуагъ. Инэм щапIугъэ космонавтым Мыекъуапэ дахэу щыпэгъокIыгъэх.

Адыгэ къэралыгъо кIэлэ­егъэджэ институтым, мебелышI IофшIапIэу «Зэкъошны­гъэм», нэмыкIхэм зэIукIэшхохэр ащыкIуагъэх. «Адыгееу си­гупсэм мырэущтэу къызэрэщысфэгушIохэрэр гъашIэм щысщыгъупшэщтэп», — къыIогъагъ Анатолий Березовоим.

Краснодар, «Ислъамыер…»

Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо орэдыIо къэшъокIо ан­самблэу «Ислъамыем» тыригъусэу Краснодар тызэкIом, Анатолий Березовоимрэ шIэ­ныгъэлэжьэу, общественнэ IофышIэу Трэхъо Энверрэ таIу­кIагъ. — Адыгэ къашъохэр, орэдхэр лъэшэу сыгу рехьых. Си­ныб­джэгъоу Трэхъо Энвер концертым сыкъыригъэблэ­гъагъ, — къытиIуагъ А. Березовоим.

«Ислъамыем» иконцерт цIыфыбэ еплъыгъ. Пчыхьэзэхахьэм Iэгу щытеохэрэм Анатолий Бе­резовоир къахэщыщтыгъ. НэгушIоу ар щысыгъ, иIэгутео зыригъэушъомбгъу шIоигъоу къэтэджыщтыгъ.

Космонавтыр «Ислъамыем» ихудожественнэ пащэу, композитор цIэрыIоу Нэхэе Аслъан, артистхэм гущыIэгъу афэхъугъ, «тхьашъуегъэпсэу» ариIожьыгъ.

Лэпкъ искусствэр А. Березовоим шIогъэшIэгъоныгъ. Адыгэ къашъор зэригъэшIагъэу зэха­хьэхэм ащыуджэу бэрэ къы­хэкIыщтыгъ. «Налмэсым» икъа­шъохэр гъунэ имыIэу ыгъэлъапIэщтыгъэх.

Адыгеир игупс

Москва щыпсэурэ Анатолий Березовоим телефонкIэ тыфытеоныр, икъэбархэм такIэупчIэныр шэнышIу тфэхъугъагъ.

— Адыгеир сигупс. Инэм сыкъыщыхъугъ, Щынджые сиятIонэрэ къуаджэу сэлъытэ. Синыбджэгъу благъэу Трэхъо Энвер, синэIуасэхэр Щынджые дэсых, сырякIалэм фэдэу сахэт, сыхьакIэу зыслъытэжьырэп, — къыIуатэщтыгъ А. Березовоим.

Хэхъоныгъэхэр

Космонавтикэм хэхъоныгъэу ышIыхэрэм А. Березовоир къа­тегущыIэщтыгъ. Хэгъэгум икъэу­хъумэн, тыкъэзыуцухьэрэ дунаим изэгъэшIэн, ом изытет лъы­плъэгъэным, нэмыкIхэм яхьы­лIэгъэ шIэныгъэхэм мэхьэнэ ин аритыщтыгъ.

— Гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэ зыкъыщябгъанэ хъущтэп, — ыIощтыгъ А. Березовоим.

Олимпиадэм и МашIу

2014-рэ илъэсым Олимпиадэ джэгунхэу Шъачэ щыкIуагъэхэм япэгъокI Iофтхьабзэхэм А. Березовоир чанэу ахэлэжьагъ. МашIор зэIэпахызэ Адыгеим къызынагъэсым мэшIоустхъур космонавтым ыIыгъэу Мые­къуапэ иурамхэм ащыщ къызэрэщычъэщтым зэригъэгушхощтыгъэр шIукIэ тыгу къэкIыжьы.

Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо филармоние щызэхащэгъэ зэIукIэм гущыIэгъу тыщызэфэхъугъ. Трэхъо Энвер, ащ иIахьылхэр, Анатолий Бе­резовоир зэготхэу нэпэеплъ сурэтхэу атетхыгъэхэр тарихъ къэбар хъугъэх.

А. Березовоим фэгъэхьыгъэ зэнэкъокъухэр шахматхэмкIэ Инэм щызэхащэхэу рагъэжьэгъагъ. Апэрэ зэхахьэхэм тахэлажьэзэ, Анатолий Березовоим неущрэ мафэм телъытэгъэ къэбархэр къытфиIуатэщтыгъэх. Советскэ Союзым и ЛIыхъу­жъэу, летчик-космонавтэу Анатолий Березовоир игъонэмысэу дунаим ехыжьыгъ. Ыгу къы­темыожьырэми, ишIушIагъэкIэ къытхэт, тэгъэлъапIэ.

ЕмтIылъ Нурбый.