АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат: «Джэпсалъэм къыдыхэлъытагъэх къэралыгъом, хэбзэ къулыкъухэм, шъолъырхэм япащэхэм япшъэрылъ шъхьаIэхэр»
Урысые Федерацием и Президентэу Владимир Путиныр УФ-м и Федеральнэ ЗэIукIэ илъэс къэс фигъэхьырэ Джэпсалъэм фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэм хэлэжьагъ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат. Ащ игъусагъэх АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарож- нэр, ФедерациемкIэ Советым хэтхэ Хъопсэрыкъо Муратрэ Олег Селезневымрэ, УФ-м и Къэралыгъо Думэ идепутатхэу Хьасанэкъо Муратрэ Влади- слав Резникрэ, Урысыем IофшIэнымкIэ и ЛIыхъужъэу, тхакIоу МэщбэшIэ Исхьакъ, Адыгеим и Общественнэ пала- тэ и Тхьаматэу Устэ Руслъан.
2020-рэ илъэсым телъытэгъэ Джэпсалъэм УФ-м и Президент пшъэрылъ ыкIи стратегическэ лъэныкъо шъхьаIэхэр къыщигъэнэфагъэх. Ахэр лъэпкъ проектхэм къадыхэлъытагъэх ыкIи зэрифэшъуашэу гъэцэкIэгъэнхэм фэшI къэралыгъо гъэIорышIэным екIолIакIэхэр къыфэгъотыгъэнхэр, Правительствэм, хабзэм зэрэпсаоу яIофшIэн агъэлъэшыныр, цIыфхэм занкIэу адэгущыIэгъэныр анахь шъхьаIэу щытых.
Хэгъэгу зэошхом тицIыфхэм ТекIоныгъэр къызыщыдахыгъэр илъэс 75-рэ зэрэхъурэм ихэгъэунэфыкIын Владимир Путиныр шъхьафэу къыщыуцугъ. Джащ фэдэу экономикэм хэхъоныгъэ ышIыным, ащ дакIоу цIыфхэм ящыIэкIэ-псэукIэ нахьышIу хъуным Джэпсалъэм чIыпIэшхо щаубытыгъ. Лъэпкъ проектхэм, демографием, псауныгъэр къэухъумэгъэным, экологием, гъэсэныгъэм, лъэпкъ экономикэм ыкIи бизнесым IэпыIэгъу афэхъугъэным яIофыгъохэр шъхьаIэу щытыгъэх.
Адыгеим и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, УФ-м и Президент и Джэпсалъэ къыдыхэлъытагъэх къэралыгъом, хэбзэ къулыкъухэм, шъолъырхэм япащэхэм япшъэрылъ шъхьаIэу щытын фаехэр.
— Владимир Путиным мэхьанэшхо зэритыгъэ лъэныкъохэм ащыщ цIыфхэм щыIэкIэ-псэукIэ амалэу аIэкIэлъхэм ахэгъэхъогъэныр. Демографием, унагъом иинститут IэпыIэгъу фэхъугъэным, цIыфым ифитыныгъэ ыкIи ишъхьафитыныгъэ ухъумэгъэнхэм мэхьанэшхо аритыгъ. Арышъ, мы унашъохэр республикэм щыгъэцэкIэгъэнхэм тынаIэ тетыщт, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Унэгъо ныбжьыкIэхэм IэпыIэгъу афэхъугъэнымкIэ къэралыгъом ипащэ унашъоу ышIыгъэхэм Адыгеим и ЛIышъхьэ адыригъэштагъ, игъоу ылъэгъугъ. Ахэр илъэси 3 — 7 зыныбжь кIэлэцIыкIухэм мазэ къэс ахъщэ ятыгъэныр, апэрэ сабый къызфэхъугъэхэм ны мылъкур аIэкIэгъэхьэгъэныр ыкIи ятIонэрэ сабый къызэрыхъухьэгъэ унагъохэм ахъщэ тедзэу сомэ мини 150-рэ ятыгъэныр арых. Джащ фэдэу пенсиехэр индексацие шIыгъэнхэм, лэжьапкIэм итынкIэ медицинэм иIофышIэхэр ыкIи кIэлэегъаджэхэр системакIэм техьанхэм, нэмыкI Iофыгъохэм мэхьанэшхо яI.
ЦIыфхэм псэукIэ амалэу яIэхэр нахьышIу шIыгъэнымкIэ къэралыгъом ипащэ пшъэрылъ шъхьаIэу къыгъэнафэрэр социальнэ зэзэгъыныгъэм ипрактикэ гъэфедэгъэныр ары.
КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэу, мы лъэныкъомкIэ республикэм опыт гъэнэфагъэ IэкIэлъ хъугъэ. 2014-рэ илъэсым щегъэжьагъэу ар шъолъырым щагъэфедэ. ЩыIэныгъэм чIыпIэ къин ригъэуцогъэ унагъохэм IэпыIэгъу афэхъуныр ары ащ анахь шъхьаIэу хэтыр.
Мы илъэсым щегъэжьагъэу программэм зырагъэушъомбгъущт – IэпыIэгъур сомэ мин 50 хъущтыгъэмэ, джы сомэ мин 80-м кIэхьащт. Джащ фэдэу программэм хэлажьэхэрэм япчъагъи нахьыбэ ашIын гухэлъ щыI.
— Владимир Путиным къыгъэуцугъэ пшъэрылъхэр Адыгеим зэшIуихынхэ ылъэкIыщт. Лъэпкъ проектхэм, «Единэ Россием» ипартийнэ программэхэм къадыхэлъытагъэу мы IофшIэныр лъытэгъэкIуатэ. Ащ изэфэхьысыжьхэри непэ дэгъоу тэлъэгъух. Социальнэ псэолъакIэхэр, гъогу зэхэкIыпIэхэр тэшIых, зищыкIагъэхэм гъэцэкIэжьынхэр ятэшIылIэх, коммунальнэ инфраструктурэр, щагухэр зэтетэгъэпсыхьэх, инвестиционнэ проект инхэр щыIэныгъэм щыпхырытэщых, — къыIуагъ Адыгеим и ЛIышъхьэ.
Республикэм ипащэ къызэригъэнэфагъэмкIэ, цIыфхэм шIуагъэ къафахьызэ Iоф ашIэныр ары республикэм ихэбзэ къулыкъухэм анахьэу анаIэ зытырагъэтыщтыр. Шъолъыр проектхэм, Адыгеим социальнэ-экономикэ хэхъоныгъэу ышIыщтхэм яунэе программэ ар къыдыхэлъытагъ.
— ЫпэкIэ тызэрэлъыкIотэщтыр къизыIотыкIырэ лъэныкъохэр Владимир Путиным непэ къыгъэнэфагъэх. Ахэр тиIэубытыпIэу Iоф тшIэщт, шъолъырхэм алъэныкъокIэ зигугъу къышIыгъэ унашъохэр дгъэцэкIэнхэм, цIыфхэм яхахъо нахьыбэ хъуным, социальнэ пшъэрылъхэр зэшIотхынхэм ткIуачIэ етхьылIэщт, — къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.