Экологием иIофыгъохэр къыщаIэтыгъэх

Граждан обществэм хэхъоныгъэ ышIынымкIэ ыкIи цIыфхэм яфитыныгъэхэр къэухъумэгъэнхэмкIэ Советэу АР-м и ЛIышъхьэ дэжь щызэхащагъэм изэхэсыгъо тыгъуасэ Правительствэм и Унэ щыкIуагъ. Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Iофтхьабзэр зэрищагъ.
— Тыкъэзыуцухьэрэ дунаим исаугъэтхэр ухъумэгъэнхэр, экологием фэсакъыгъэныр тапэкIэ гухэлъышIухэр тэзыгъэшIхэрэ лъэныкъохэм ащыщ. ЗекIоным зетэгъэушъомбгъу, инвестициехэр къетэщалIэх, шъолъырым иэкономикэ хэхъоныгъэхэр ышIынхэм тыфэкIо. Пшъэрылъхэр псынкIэу дгъэцэкIэнхэм нахьи тапэкIэ зэрифэшъуашэу республикэм хэхъоныгъэхэр ышIынхэм Iоф дэтэшIэ, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Республикэм и ЛIышъхьэ къызэриIуагъэмкIэ, гъэлъэшыгъэу къагъэгъунэрэ чIыопс чIыпIэ 18 Адыгеим ит. Республикэм ипроцент 14 ахэм аубыты, ащыщэу тфыр ЮНЕСКО-м испискэ хэтых.
Экологием игумэкIыгъохэр зэшIуахызэ экономикэм хэхъоныгъэхэр ышIынхэм республикэм мэхьанэшхо зэрэщыратырэр Адыгеим и ЛIышъхьэ игущыIэ къыщыхигъэщыгъ. Мыщ фэдэ пшъэрылъ УФ-м и Президент шъолъырхэм къызэрафигъэуцугъэр зэхэсыгъом КъумпIыл Мурат къыщиIуагъ. 2030-рэ илъэсым нэс республикэм социальнэ-экономикэ хэхъоныгъэхэр ышIынхэмкIэ Стратегием мыщ фэдэ шIыкIэр къыдэлъытагъ. Ащ къыхэкIэу Адыгеим производствэм иобъектхэр кIэу щашIыхэ зыхъукIэ, тыкъэзыуцухьэрэ дунаим зэрарэу рахыщтыр къыдалъытэ.
— Адыгеим ичIыопс къэухъумэгъэным фытегъэпсыхьэгъэ эколого-просветительскэ проектхэр республикэм щызэхэтщэным тыфэхьазыр. Мыщ фэдэ IофшIэнхэм волонтерхэр чанэу къахэтэгъэлажьэх. Ащ ишыхьат «Сохраним корни» зыфиIорэ движениеу блэкIыгъэ илъэсым зэхэтщагъэр. Ащ пшъэрылъ шъхьаIэу иIэр шъолъырым ичIыопс ибаиныгъэ, культурнэ-тарихъ кIэныр къэухъумэгъэнхэр ары. Мы уахътэм волонтерхэр колхидскэ хэшъаем икъэухъумэн дэлажьэх, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Тыкъэзыуцухьэрэ дунаим исаугъэтхэм язытет зыфэдэр ыкIи ахэр ухъумэгъэнхэмкIэ Iофтхьабзэу Адыгеим щызэхащэхэрэм зэхэсыгъом щатегущыIагъэх. АР-м икультурнэ кIэн къэухъумэгъэнымкIэ ыкIи гъэфедэгъэнымкIэ ГъэIорышIапIэм ипащэу Сергей Колесниковым къызэриIуагъэмкIэ, Урысые Федерацием ыкIи Адыгэ Республикэм я Тхылъ Плъыжьхэм колхидскэ хэшъаер адагъэхьагъ. Ащ икъэухъумэн тишъолъыр мэхьанэшхо щыраты. Ащ ишыхьат «Посади самшит» зыфиIорэ Iофтхьабзэм къыдыхэлъытагъэу Цыцэ мэзхъызмэтшIапIэм хэшъэе чъыг цIыкIу мини 3-м ехъу волонтерхэм зэрэщагъэтIысыгъэр. Чанэу Iоф зыщашIэгъэ илъэсищым къыкIоцI хэшъэе мэз гектари 6 къаухъумэн алъэкIыгъ.
Тишъолъыр къэкIырэ лъэпкъ минитIу фэдиз ит ыкIи псэушъхьэ мин заулэ щэпсэу. Ахэм янахьыбэм Адыгей закъор ары узщаIукIэщтыр.
Урысые общественнэ организациеу «Всероссийское общество охраны природы» зыфиIорэм и Адыгэ республикэ къутамэ ипащэу Валерий Бринних зэхэсыгъом къыщыгущыIагъ, яIофшIэн зэрэзэхащэрэм игугъу къышIыгъ. ГумэкIыгъохэу непэ зэуалIэхэрэм шъхьэихыгъэу къатегущыIагъ ыкIи ахэм афэхъущтхэ хэкIыпIэхэр зэхэсыгъом щызэрагъэфагъэх.
2020-рэ илъэсым граждан обществэм хэхъоныгъэ ышIынымкIэ ыкIи цIыфхэм яфитыныгъэхэр къэухъумэгъэнхэмкIэ Советэу АР-м и ЛIышъхьэ дэжь щызэхащагъэм иIофшIэн зэрэригъэкIокIыщтым нэужым тегущыIагъэх, тапэкIэ зыпылъыщтхэ пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр зыфагъэуцужьыгъэх.
Гъонэжьыкъо Сэтэнай.