Top.Mail.Ru

Духовнэ дунаир нахьышIу хъуныр

Image description

Духовнэ шIэныгъэм имэхьанэ нахь ины къэзышIырэр непэ тызхэт щыIакIэм гумэкIыгъоу е щынагъоу къыхэхьагъэхэр ары. Ахэм нэрылъэгъоу яшIуагъэ къызэрэмыкIорэр тэшIэ, ау хэкIыпIэхэр джыри къэдгъотыгъэхэп.

Непэрэ мафэм Интернетыр ыкIи ащ епхыгъэ информационнэ технологие зэфэшъхьафхэр тищыIэныгъэ къыхэхьагъэх. Зы лъэныкъомкIэ, ахэм шIуагъэ ахэлъ, ау информацием игъэфедэн шапхъи, гъунапкъи иIэп. Енэгуягъо ащ къыхэкIыкIэ ныбжьыкIэхэр виртуальнэ дунаим нахьыбэрэм игъэрэу зыкIэхъу­хэрэр.

Адрэ гумэкIыгъохэр нэры­лъэгъу дэдэу щымытхэми, зэрарэу къахьырэр нахь макIэп. Арэущтэу зыкIэхъурэр, непэрэ щыIакIэм диштэ фэдэхэу, ау зэ­хъокIыныгъэ зэфэшъхьафхэр ямэхьанэ къыдгурыIонэу игъо тимыфэзэ, тищыIэныгъэ къыхэуцох. Ахэр къызхэкIыхэрэр, сэ сишIошIыкIэ, «глобализация» зы­фаIоу лъэпкъ зэфэшъхьафхэм яшIэжьи, якультури ишапхъэхэр зэщызыгъакъорэр ары. ЕтIани, лъэпкъыр макIэ хъугъэшъ, ассимиляцием ифэмэ-бжьымэхэр нахь къыхэщыхэ хъугъэ. Ар дэгъоу къэзыгъэлъагъорэр ментальнэ зэхъокIыныгъэхэу ти­лъэпкъ шIэжь къыхэхьагъэхэр ары. Тилъэпкъ итарихъ уасэ фэтшIы зыхъукIэ, чыжьэу тэIабэшъ, тапэкIэ тызыфэдагъэм тырыгушхоу, тихабзи, тыбзи зэ­рэщытыгъэм нахьыбэрэм тырэгущыIэ. Адэ сыдигъуа непэрэ щыIакIэр зыфэдэр зызэхэтфыщтыр?

ЕтIани, зы щынагъо икъу фэ­дизэу зыдэтымышIэжьызэ, тищыIэныгъэ къыхэхьагъ. Ахэр зэ­фэшъхьаф сектэхэу, «духовнэ» лъэныкъомкIэ къикIыхэзэ цIыфхэр зыхэзыщэхэрэр ыкIи яшIошъхъуныгъэ зэщызыгъакъо­хэрэр ары. Мыщ дэжьыр ары духовнэ шIэныгъэ шъыпкъэм имэхьанэ нэрылъэгъу зыщы­хъурэр.

Сектэм щылэжьэрэ цIыфхэм яшъыпкъапIэ къызэрэпшIэщтыр Тхьэм еплъыкIэу фыряIэмкIэ упчIэ зафэбгъазэкIэ ары. Хэу­шъхьафыкIыгъэу, нэмыкI динхэм агъэлъэпIэрэ тхьэхэм ацIэ къепIо мыхъущтэу, етIани ежьхэм анахь дэгъоу духовнэ Iофхэр зэрахьэу къызаIокIэ, яшIэныгъэ чыжьэу зэрэнэмысырэр ыкIи мылъкур Тхьэм ыпшъэ зэрашIырэр къэнафэ.

Гукъау нахь мышIэми, цIыфхэр сектэхэм ахэхьэх. КъэIо­гъэн фае, сектэхэм ащылажьэхэрэм ягущыIэхэр дахэу гъэкIэрэкIагъэ­хэу, нэмыкI духовнэ шIэныгъэ щымыIэу аIозэ, цIыфхэр зыIэпащэх.

ТапэкIэ зигугъу къэсшIыгъэ­хэм къагъэлъагъо цIыфым ищы­Iэныгъэ ушэтынэу ыпэкIэ къи­кIырэр зэрэбэ дэдэр. Дунаим тыкъызытехъорэмрэ тызыщехы­жьырэмрэ азыфагу илъыр нэгъэупIэпIэгъу фэдиз ныIэп. Адэ, а охътэ лъапIэу Тхьэм къытитыгъэр цIыфыгъэ, шъыпкъагъэ, къэбзагъэ тхэлъэу зэрэдгъэкIон фаер сыдигъуа къызыд­гурыIощтыр? Арын фае ушэтын зэфэшъхьафхэмкIэ Тхьэм ты­къыгъэ­ущымэ шIоигъоу тищыIэныгъэ къызыкIигъэпсырэр. Ащ фэдэу тапэкIэ къикIырэр бэ: тысыма­джэуи къыхэкIы, къи­ныгъо зэфэшъхьафхэри тэщэчых, тищыIэныгъэ илъэныкъо пстэуми тыгу римыхьынхэри къахэфэх.

ГъэшIэгъоныр, цIыф пстэури дэгъоу щыIэнэу фай, духовнэ шIэныгъэри ыгъотымэ шIоигъоу ахэтыри бэ. Ау ар зыщыбгъотыщтыр, зэрэбгъотыщтыр ыкIи ащ ушэтыпIэу ыпэкIэ къикIыщтхэр зышIэрэр макIэ.

Духовнэ гъогум техьащт цIыфым дэгъоу зэхифын фае: сыда а шIэныгъэр зэрищыкIагъэр, сыдэущтэу ыгъэфедэщта? Мыщ дэжьым анахьэу узыфэсакъын фаер, духовнэ шIэныгъэр къыз­IэкIахьэкIэ, адрэ цIыфхэу ащ фэдэ шIэныгъэ зимыIэхэм заре­гъапшэ, анахь Iушэу зелъытэжьы, рэгушхо.

Ащ фэдэ екIолIакIэм къыгъэлъагъорэр цIыфэу духовнэ лъэныкъом зыфэзыгъэзагъэр джыри икъу фэдизэу зэрэфэ-мыхьазырыр ары. ЕтIани къыдэплъытэн фаер, нэбгырэ пэпчъ ищыIэныгъэ къыхихыгъэу еплъы­кIэ шъхьаф иI, ащ къыпкъырыкIэу гушъхьэлэжьыгъэ гъэнэ­фагъи Iэ­кIэлъ. Ахэр тэрэзмэ, мытэрэзмэ зэрэзэхэпфын плъэ­кIыщтыр духовнэ шапхъэхэу илъэс мин пчъагъэм цIыф Iушхэм зэфахьысыжьыгъэхэу щы­Iэхэр ары.

ИкIэухым гъэзетеджэхэр щызгъэгъуазэхэ сшIоигъу Америкэм исыгъэ тхакIоу, философэу Ог Мандино цIыфым идунэееплъыкIэ зэрэщытын фаем ехьылIа­гъэу ытхыгъэхэм:

Я встречу этот день с любовью в сердце; Теперь я буду смотреть на все с любовью, и это будет мое новое рождение. Я буду любить солнце, согревающее мое тело, но также и дождь, ведь он очи­щает мой дух. Я буду любить свет, он указывает мне дорогу, но также и тьму, за то, что она являет звезды. С радостью при­му я счастье, ибо оно делает сердце щедрым, но стерплю и тоску, так как она делает душу открытой.

Я буду отзываться с похвалой о врагах моих, и они станут моими друзьями, я буду поддерживать друзей, и они станут мне братьями. Я найду повод каждого одобрить хоть в чемнибудь, но труд выискивать причины для злословья — не для меня. Если у меня появится намерение осудить, я придержу язык.

АдыгабзэкIэ зэсыдзэкIыгъэп имэхьанэ къэзгъанэ сшIоигъоу. Мандино игущыIэхэм купкIэу акIоцIылъыр: сыд фэдэ тапэкIэ къикIыгъэми, Тхьэм тыфэразэу тыгукIэ тштэн фае. Гур къабзэ зыхъукIэ еплъыкIэу тиIэри нэфыщт, тинури нахь дахэ хъущт. ЕтIани, тэ дэеу тхэлъыр ары дэдгъэзыжьын фаер. НэмыкI гъогу щыIэн фаеп, сэ сишIошIыкIэ.

Пэнэшъу Аскэр. Гуманитар ушэтынхэмкIэ Адыгэ республикэ институтым иIофышI.