Хабзэр зыщыбгъэфедэн плъэкIыщт практикэм 2019-рэ илъэсым иящэнэрэ мэзищкIэ изэфэхьысыжьхэм зыщатегущыIэгъэхэ зэхэсыгъо монополием пэшIуекIогъэнымкIэ федеральнэ къулыкъум АР-мкIэ и ГъэIорышIапIэ щыкIуагъ. Iофтхьабзэм тхьамэтагъор щызэрихьагъ ащ ипащэу ХьапэкIэ Аслъан. 
Зэхэсыгъом хэлэжьагъэх федеральнэ шъолъырым игъэцэкIэкIо къулыкъу, Адыгэ Республикэм икъэралыгъо хэбзэ ыкIи чIыпIэ зыгъэIорышIэжьын къулыкъухэм, сатыу IофшIэным пылъхэ субъектхэм ыкIи АР-м иобщественнэ организациехэм ялIыкIохэр, нэмыкIхэри.
Хэбзэгъэуцугъэм къыдилъытэрэ лъэныкъо пстэури гъэцэкIэгъэным, рекламэм, къэралыгъо ыкIи муниципальнэ фэIо-фашIэхэм язаказхэр, нэмыкIхэри зэшIохыгъэнхэм лъыплъэгъэныр монополием пэшIуекIогъэнымкIэ федеральнэ къулыкъум АР-мкIэ и ГъэIорышIапIэ ипшъэрылъ шъхьаI. Джащ фэдэу монополием пэшIуекIогъэнымкIэ федеральнэ къулыкъум естественнэ монополиехэм Iоф зэрашIэрэм гъунэ лъефы. А IофшIэныр зыфытегъэпсыхьагъэр ахэм къыдагъэкIырэ товархэр, агъэцэкIэрэ фэIо-фашIэхэр къызIэкIагъэхьанхэмкIэ зэкIэми зэфэдэ амал яIэныр ары.
ГъэIорышIапIэм ипащэу ХьапэкIэ Аслъан къызэриIуагъэмкIэ, гъэIорышIапIэм анахьэу ынаIэ зытыригъэтыгъэр унэе предпринимательхэм, хъызмэт субъектхэм ядэо тхылъхэм ахэплъэгъэныр ыкIи зэхэфыгъэнхэр ары. Джащ фэдэу республикэм экономикэ хэхъоныгъэхэр ышIынхэмкIэ зиягъэ къэкIорэ ыкIи зэнэкъокъу шIыкIэр тэрэзэу зымыгъэфедэрэ пстэуми пшъэдэкIыжь ягъэхьыгъэным, гъэцэкIэкIо хэбзэ къулыкъухэм ыкIи чIыпIэ зыгъэIорышIэжьыпIэхэм япшъэрылъхэр шIуагъэ къытэу агъэцэкIэнхэм мэхьанэшхо ратыгъ.
2019-рэ илъэсым иящэнэрэ мэзищ къыхиубытэу дэо тхылъ 61-рэ къулыкъум къыIэкIэхьагъ. Ащ щыщэу 44-р зэхифыгъ, 23-м лъапсэ ямыIэу зэкIагъэкIожьыгъ. Хэукъоныгъэ зышIыгъэхэм административнэ пшъэдэкIыжьи 5 атыралъхьагъ, сомэ миллиони 5-м ехъу тазырыр къарагъэтыжьыгъ.
Монополием пэшIуекIорэ хэбзэгъэуцугъэр зэрагъэцакIэрэм ылъэныкъокIэ гъэIорышIапIэм уплъэкIунхэр зэхищагъэх. Хэукъоныгъэ анахь инэу къыхагъэщыхэрэм ащыщых сатыум ылъэныкъокIэ хэбзэгъэуцугъэр укъуагъэ зэрэхъугъэр, шъыпкъагъэ зыхэмылъ псэолъэшI организациехэм, псэупIэ-коммунальнэ хъызмэтым яIофыгъохэр, нэмыкIхэри. Мы лъэныкъохэмкIэ хэукъоныгъэу къыхагъэщыгъэхэр дэгъэзыжьыгъэнхэмкIэ унашъохэр афишIыгъэх.
Административнэ тазырхэр зытыралъхьагъэхэм ащыщых пшъэдэкIыжьэу ахьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэхэу «Майкопская ТЭЦ», «Айс-продукт» зыфиIохэрэр, Iахьзэхэлъ обществэу «Майкопские тепловые сети» зыфиIорэм ипэщэ IэнатIэ зыгъэцакIэрэр, нэмыкIхэри.
РекламэмкIэ монополием пэшIуекIорэ хэбзэгъэуцугъэр аукъуагъэу дэо тхылъи 7 зэхафыгъ, ахэмкIэ Iофи 5 къызэIуахыгъ. 2019-рэ илъэсым иящэнэрэ мэзищ административнэ хэбзэукъоныгъэ зэрахьагъэу Iофи 2 къызэIуахыгъ.
УасэхэмкIэ ГъэIорышIапIэм федеральнэ къулыкъум зэпхыныгъэ пытэ дыриI. Хъызмэтхэр зезыхьэхэрэм, унэе предприятие инхэм, гъэцэкIэкIо хэбзэ ыкIи чIыпIэ зыгъэIорышIэжьынымкIэ къулыкъухэм ядэо тхылъхэм язэхэфын гъэIорышIапIэм лъэшэу ынаIэ тырегъэты. Джащ фэдэу гъэстыныпхъэ шхъуантIэм, углеводороднэ газым ыкIи гъомылапхъэхэм ащыщхэм ауасэхэм къарамыгъэхъунхэм афытегъэпсыхьэгъэ уплъэкIунхэр зэхещэх.
Зэзэгъыныгъэм ылъэныкъокIэ мы илъэсым зэхъокIыныгъэу фэхъугъэхэм ягугъу зэхэсыгъом къыщашIыгъ. ГущыIэм пае, 2019-рэ илъэсым бэдзэогъум и 30-м къыщегъэжьагъэу къэралыгъом ыщэфыхэрэм алъэныкъокIэ къэралыгъо гарантием шапхъэу иIэхэр зэблэхъугъэхэ хъугъэ. Джащ фэдэу 2019-рэ илъэсым шышъхьэIум и 2-м къыщыублагъэу илъэсым мынахь макIэу псэолъэшI IофшIэнхэм ягъэцэкIэнкIэ зэзэгъыныгъэхэр ашIыхэ хъумэ, Iофыгъо зэфэшъхьафхэмкIэ ащ игъэцэкIэнкIэ зэмыжэгъэ горэхэр къыкъокIхэмэ, зэзэгъыныгъэу ашIыгъэхэр зэблахъужьынхэ алъэкIыщт. Джащыгъум мылъкур зэзэгъыныгъэу апэ зэрэзэдашIыгъагъэм фэдизын е сомэ миллиони 100-м нахьыбэн фае.
КIАРЭ Фатим.
|