Хабзэр зыщыбгъэфедэн плъэкIыщт практикэм 2019-рэ илъэсым иящэнэрэ мэзищкIэ изэфэхьысыжьхэм зыщатегущыIэгъэхэ зэхэсыгъо монополием пэшIуекIогъэнымкIэ федеральнэ къулыкъум АР-мкIэ и ГъэIорышIапIэ щы­кIуагъ. Iофтхьабзэм тхьамэтагъор щызэрихьагъ ащ ипащэу ХьапэкIэ Аслъан.

Зэхэсыгъом хэлэжьагъэх фе­деральнэ шъолъырым игъэцэ­кIэкIо къулыкъу, Адыгэ Респуб­ликэм икъэралыгъо хэбзэ ыкIи чIыпIэ зыгъэIорышIэжьын къулыкъухэм, сатыу IофшIэным пылъхэ субъектхэм ыкIи АР-м иобщественнэ организациехэм ялIыкIохэр, нэмыкIхэри.

Хэбзэгъэуцугъэм къыди­лъы­тэрэ лъэныкъо пстэури гъэцэ­кIэгъэным, рекламэм, къэралыгъо ыкIи муниципальнэ фэIо-фашIэхэм язаказхэр, нэмыкIхэри зэшIохыгъэнхэм лъыплъэгъэ­ныр монополием пэшIуекIогъэнымкIэ федеральнэ къулыкъум АР-мкIэ и ГъэIорышIапIэ ипшъэ­рылъ шъхьаI. Джащ фэдэу монополием пэшIуекIогъэнымкIэ федеральнэ къулыкъум естест­веннэ монополиехэм Iоф зэра­шIэрэм гъунэ лъефы. А IофшIэныр зыфытегъэпсыхьагъэр ахэм къыдагъэкIырэ товархэр, агъэцэкIэрэ фэIо-фашIэхэр къыз­­IэкIагъэхьанхэмкIэ зэкIэми зэ­фэдэ амал яIэныр ары.

ГъэIорышIапIэм ипащэу ХьапэкIэ Аслъан къызэриIуагъэмкIэ, гъэIорышIапIэм анахьэу ынаIэ зытыригъэтыгъэр унэе предпринимательхэм, хъызмэт субъект­хэм ядэо тхылъхэм ахэплъэгъэ­ныр ыкIи зэхэфыгъэнхэр ары. Джащ фэдэу республикэм эко­номикэ хэхъоныгъэхэр ышIынхэмкIэ зиягъэ къэкIорэ ыкIи зэнэкъокъу шIыкIэр тэрэзэу зы­мыгъэфедэрэ пстэуми пшъэ­дэкIыжь ягъэхьыгъэным, гъэцэ­кIэкIо хэбзэ къулыкъухэм ыкIи чIыпIэ зыгъэIорышIэжьыпIэхэм япшъэрылъхэр шIуагъэ къытэу агъэцэкIэнхэм мэхьанэшхо ратыгъ.

2019-рэ илъэсым иящэнэрэ мэзищ къыхиубытэу дэо тхылъ 61-рэ къулыкъум къыIэкIэхьагъ. Ащ щыщэу 44-р зэхифыгъ, 23-м лъапсэ ямыIэу зэкIагъэ­кIожьыгъ. Хэукъоныгъэ зышIыгъэхэм административнэ пшъэ­дэкIыжьи 5 атыралъхьагъ, сомэ миллиони 5-м ехъу тазырыр къарагъэтыжьыгъ.

Монополием пэшIуекIорэ хэ­бзэгъэуцугъэр зэрагъэцакIэрэм ылъэныкъокIэ гъэIорышIапIэм уплъэкIунхэр зэхищагъэх. Хэу­къоныгъэ анахь инэу къыха­гъэщыхэрэм ащыщых сатыум ылъэныкъокIэ хэбзэгъэуцугъэр укъуагъэ зэрэхъугъэр, шъыпкъа­гъэ зыхэмылъ псэолъэшI ор­ганизациехэм, псэупIэ-комму­нальнэ хъызмэтым яIофыгъохэр, нэмыкIхэри. Мы лъэныкъо­хэмкIэ хэукъоныгъэу къыхагъэ­щыгъэхэр дэгъэзыжьыгъэнхэмкIэ унашъохэр афишIыгъэх.

Административнэ тазырхэр зытыралъхьагъэхэм ащыщых пшъэдэкIыжьэу ахьырэмкIэ гъу­нэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэхэу «Майкопская ТЭЦ», «Айс-продукт» зыфиIохэрэр, Iахьзэхэлъ обществэу «Майкопские тепловые сети» зыфи­Iорэм ипэщэ IэнатIэ зыгъэца­кIэрэр, нэмыкIхэри.

РекламэмкIэ монополием пэ­шIуекIорэ хэбзэгъэуцугъэр аукъуагъэу дэо тхылъи 7 зэхафыгъ, ахэмкIэ Iофи 5 къызэ­Iуахыгъ. 2019-рэ илъэсым иящэнэрэ мэзищ административнэ хэбзэукъоныгъэ зэрахьагъэу Iофи 2 къызэIуахыгъ.

УасэхэмкIэ ГъэIорышIапIэм федеральнэ къулыкъум зэпхыныгъэ пытэ дыриI. Хъызмэтхэр зезыхьэхэрэм, унэе предприятие инхэм, гъэцэкIэкIо хэ­бзэ ыкIи чIыпIэ зыгъэIорышIэжьыным­кIэ къулыкъухэм ядэо тхылъ­хэм язэхэфын гъэIоры­шIапIэм лъэшэу ынаIэ тырегъэ­ты. Джащ фэдэу гъэстыныпхъэ шхъуан­тIэм, углеводороднэ газым ыкIи гъомылапхъэхэм ащыщхэм ауасэхэм къарамыгъэхъунхэм афытегъэпсыхьэгъэ уплъэкIунхэр зэхещэх.

Зэзэгъыныгъэм ылъэныкъокIэ мы илъэсым зэхъокIыныгъэу фэхъугъэхэм ягугъу зэхэсыгъом къыщашIыгъ. ГущыIэм пае, 2019-рэ илъэсым бэдзэогъум и 30-м къыщегъэжьагъэу къэралыгъом ыщэфыхэрэм алъэныкъокIэ къэралыгъо гарантием шапхъэу иIэхэр зэблэхъугъэхэ хъугъэ. Джащ фэдэу 2019-рэ илъэсым шышъхьэIум и 2-м къыщыублагъэу илъэсым мынахь макIэу псэолъэшI IофшIэнхэм ягъэцэ­кIэнкIэ зэзэгъыныгъэхэр ашIыхэ хъумэ, Iофыгъо зэфэшъхьаф­хэмкIэ ащ игъэцэкIэнкIэ зэмы­жэгъэ горэхэр къыкъокIхэмэ, зэзэгъыныгъэу ашIыгъэхэр зэ­блахъужьынхэ алъэкIыщт. Джащыгъум мылъкур зэзэгъыныгъэу апэ зэрэзэдашIыгъагъэм фэдизын е сомэ миллиони 100-м нахьыбэн фае.

КIАРЭ Фатим.