Хабзэр мыукъогъэнымкIэ АР-м и Координационнэ зэIукIэ изэхэсыгъоу Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат тхьа­мэтагъор зыщызэрихьагъэр АР-м и Прави­тельствэ зычIэт унэм щыкIуагъ.

Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, федеральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, АР-м ипрокуратурэ, хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Ми­нистерствэ, щынэгъончъэнымкIэ Федеральнэ къулыкъум АР-мкIэ и ГъэIорышIапIэ, Урысыем и Следственнэ комитет АР-мкIэ иследственнэ Гъэ­IорышIапIэ, Росгвардием, нэмыкI хэбзэухъумэкIо, уплъэ­кIокIо къулыкъухэм, муниципалитетхэм япащэхэр.
АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ иминистрэ игуадзэ ипшъэ­рылъхэр зыгъэцэкIэрэ Максим Олейниковыр хэбзэнчъэу ко­щыгъэным пэуцужьыгъэнымкIэ, IэкIыб къэралхэм къарыкIы­гъэхэм ыкIи гражданствэ зимыIэхэм ябзэджэшIагъэхэр къы­хэгъэщыгъэнхэмкIэ ыкIи ахэм ягъогупэ пыбзыкIыгъэ­нымкIэ Iофтхьабзэу зэрахьэ­хэрэм къа­тегущыIагъ.
АР-мкIэ пэублэ миграцие учетым IэкIыб къэрал граждан 11990-рэ зэрэхэтыр ащ хигъэу­нэфыкIыгъ. Сомэ миллион 19 хъурэ къэралыгъо пошлинэ ахэм федеральнэ бюджетым рагъэ­хьагъ. Iизын тхылъхэр зэратыгъэ IэкIыб граждан мини 3,4-рэ Адыгеим щэпсэу. Нэбгырэ мини 7,7-м ехъумэ патентхэр къаратыгъэу Iоф ашIэ.

Кощын IофымкIэ хэбзэгъэуцугъэр аукъуагъэу, бзэджэшIэгъэ 95-рэ зэрахьагъэу полицием иIофышIэхэм мыгъэ агъэунэфыгъ. Нэбгырэ 18-мэ уголовнэ пшъэдэкIыжь арагъэхьыгъ, кощын IофымкIэ административнэ хэбзэукъоныгъэ 912-рэ ашIыгъэу къыхагъэщыгъ, админист­ративнэ протокол мини 7,1-м ехъу зэхагъэуцуагъ, сомэ миллион 15,9-м ехъурэ тазырхэр атыралъхьагъэх. IэкIыб къэралыгъохэм ягражданхэм ыкIи гражданствэ зимыIэхэм бзэджэшIэгъэ 38-рэ зэрахьагъ. IэкIыб къэралыгъохэм ягражданхэр тихэгъэгу зэрэрагъэкIыжьхэрэм фэгъэхьыгъэу унэшъуи 164-рэ хьыкумхэм аштагъ, нэбгырэ 345-мэ илъэси 3-м щегъэжьагъэу илъэси 10-м нэс Урысы-
ем къихьан фимытхэу афагъэ­пы­тагъ.
Амалэу зэрахьэхэрэр Урысые Федерацием ихэбзэгъэуцугъэ диштэнхэ зэрэфаер Адыгеим и ЛIышъхьэ хигъэунэфыкIыгъ.
«Къэралыгъом къихьэхэрэм яуплъэкIун шIуагъэ къытэу ­Адыгеим щызэхащэн, Iофхэм язытет ренэу гъунэ лъафын, рес­публикэм щыпсэухэрэм ди­нэу алэжьырэр къыдалъытэзэ, IэкIыб къэралыгъохэм яцIыфхэр къыздэкIогъэхэ хэгъэгум икультурэрэ исоциальнэ лъэныкъорэ зэрэхагъэгъозэщтхэм лъэшэу анаIэ тырагъэтын фае», — къы­Iуагъ КъумпIыл Мурат.
Экстремизмэм ныбжьыкIэхэм азыфагу, гъэсэныгъэ языгъэ­гъотырэ организациехэм зы­щямыгъэушъомбгъугъэнымкIэ Iоф­тхьабзэу зэрахьэхэрэм къа­тегущыIагъэх. Мы IофыгъомкIэ къэгущыIагъэх АР-м лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм арыс зэлъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэ­барлъыгъэIэс амалхэмкIэ и Комитет итхьаматэу Долэ Долэт, гъэсэныгъэмрэ шIэны­гъэмрэкIэ министрэу Евгений Лебедевыр, ныбжьыкIэ Iоф­хэмкIэ Комитетым итхьаматэу Максим Галушкиныр.
Экстремизмэм Урысыем щы­пэуцужьыгъэнымкIэ стратегием иплан федеральнэ хэбзэ­гъэуцугъэм диштэу республикэм щаухэсыгъ. IэкIыб къэралыгъохэм къарыкIыгъэ Iофы­шIэхэм апае апшъэрэ еджапIэхэм семинархэр, лекциехэр ащызэхащэх. Лъэпкъ, дин зэфы­щытыкIэхэм ренэу гъунэ алъафы. Республикэм икъэбар­лъыгъэIэс амалхэм мы Iофы­гъомкIэ ищыкIэгъэ материалхэр къагъэхьазырых.
АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ и Министерствэ ны-тыхэм, кIэлэеджакIохэм ыкIи студентхэм апае Iофтхьабзэхэр зэхещэх. Зыныбжь имыкъугъэ­хэу учетым хэтхэм шъхьафэу Iоф адашIэ. Радикализмэм пыщагъэхэм социальнэ хъытыухэм защамыушъомбгъуным, тарихъ хъугъэ-шIагъэхэр зэпырыгъэзагъэхэу къамыгъэлъэгъо­ным анаIэ тырагъэты.
НыбжьыкIэ IофтхьабзэхэмкIэ экстремизмэм пэуцужьыгъэныр нахь шъхьаIэхэм ащыщэу къэ­нэжьы. Муниципалитетхэм, апшъэрэ еджапIэхэм, хэбзэу­хъумэкIо къулыкъухэм, ныбжьыкIэ, патриотическэ клубхэм яIэпыIэгъукIэ зэщыхъокIо кIуа­чIэхэм ныбжьыкIэхэр гъогу пхэндж тырамыщэнхэм фэгъэ­хьыгъэ викторинэхэр, зэIукIэхэр, Iэнэ хъураехэр, семинархэр зэхащэх.
Адыгеим и ЛIышъхьэ пшъэ­рылъ афишIыгъ кIэлэцIыкIухэри, Iэтахъохэри экстремизмэм хамыщэнхэмкIэ амалэу зэрахьэхэрэр нахь агъэлъэшынэу.
«Гъэсэныгъэ языгъэгъотырэ организациехэм пIуныгъэ Iоф­шIэным нахь зырагъэушъомбгъун фае. ТиныбжьыкIэхэр хабзэм пэшIуекIорэ, радикальнэ, экстремистскэ Iофтхьабзэхэм ахагъэлажьэхэ хъущтэп. НыбжьыкIэхэм яIофхэмкIэ муниципалитетхэм яотделхэм мы лъэ­ныкъомкIэ яIофшIэн нахь агъэ­лъэшын фае», — къыIуагъ Къум­пIыл Мурат.
Зэхэсыгъом хэлэжьагъэхэм 2026-рэ илъэсым иапэрэ кIэ­лъэныкъокIэ хабзэр мыукъо­гъэнымкIэ АР-м и Координа­ционнэ зэIукIэ Iофэу ышIэщтыр аухэсыгъ.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ
къэбархэмкIэ ЛIышэ Саныет.