ЛIэужхэм зэратыжьызэ къаухъумэ
Лъэпкъ IэпэщысэшIыныр лIэужхэм ащымыгъупшэным, лIэшIэгъу пчъагъэмэ къапхырыкIыгъэ Iофыр лъыгъэкIотэгъэным Адыгеим игъэкIотыгъэу щыдэлажьэх. Мыекъуапэ щыщ ныбжьыкIэ IэпэIасэу Лъэустэнджэл Дариет иIофшIагъэхэр ащкIэ щысэшIух.
Лъэпкъым итарихъ, игупшысакIэ, идунэететыкIэ ыкIи культурэ кIэн баеу иIэр Дариет иIэшIагъэхэм къащырегъэлъэгъукIы. ИцIыкIугъом щыублагъэу бзэн-дэныр, хэдыкIыныр шIогъэшIэгъон. Ныжъхэм къырагъэлъэгъугъэ тхыпхъэхэр иIэшIагъэхэм ащегъэфедэ. Гурыт еджапIэм ыуж я 79-рэ Мыекъопэ колледжым дэн-бзэным щыфеджагъ, ащ дыкIыгъоу декоративнэ-прикладной искусствэмкIэ егъэджэн курсхэр къыухыгъэх. Диплом IофшIэнэу «Рыфабгъо ыгу къикIэу» зыфиIорэ щыгъын коллекциер ыгъэхьазырыгъ. Хъулъфыгъэ цыехэмрэ саехэмрэ къэгъэлъэгъоным хэхьагъэх. Дышъэидагъэр, блэрыр, тыжьын шъагъэр IофшIэнхэм ащигъэфедагъ. МодэмкIэ къэгъэлъэгъоным ятIонэрэ чIыпIэр къыщыдихыгъ. Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетыр къыухыгъ, джы магистратурэм щеджэ. СтандартизациемкIэ кафедрэм икIэлэегъаджэу, искусствоведениемкIэ кандидатэу КIэдыкIое Нэфсэт Дариет икIэлэегъадж.

— Сянэжъхэу Къутырхъанрэ Мариетрэ лъэшэу дэкIо IэпэIасэщтыгъэх, дышъэ IуданкIэ хадыкIыщтыгъ, ахэм яIэпэIэсэныгъэ сэ къызнэсыжьыгъэу сызщыщхэм алъытэ. СицIыкIугъом нэсхъапэмэ саехэр афэсыдыщтыгъ. ИлъэсипшI сыныбжьэу дышъэ IуданэкIэ хэдыкIыгъэныр зэзгъэшIагъ. Тхылъэу «Адыгэ идэ» зыфиIоу Иуаныкъо Мадинэ ытхыгъэр сиIанэ текIырэп. А тхылъымкIэ шIыкIэ амалыбэ къызIэкIэзгъэхьагъ, — къеIуатэ Дариет.
Дизайнерхэм я Дунэе фестивалэу «Этномода» зыфиIорэм Дариет иколлекцие хигъэлэжьагъ, иIэшIагъэхэр къыхагъэщыгъ. ЗэхэщакIохэм проектыкIэхэм ахэлэжьэнэу рагъэблэгъагъ.
— Дэн-бзэныр, дышъэидэныр, хъэныр, хэдыкIыныр — а зэпстэур адыгэ пшъашъэхэм, адыгэ бзылъфыгъэхэм яIэпэIэсэныгъэ къыхьыщтыгъ. Непэ ахэм тIэкIу апэчыжьэ тыхъугъэми, афэкъулэе IэпэIасэхэр тиIэх. Адыгэ шъошэ шъыпкъэм ишапхъэхэр, гухьархэм ятхыпхъэхэр зэмыхъокIхэу къэнэх, ахэр уукъохэ хъущтэп. Ау екIолIакIэхэр зэблэохъушъух. ГущыIэм пае, дышъэидэм ычIыпIэкIэ щыгъыжъыехэмкIэ гухьархэр хэбдыкIынхэ плъэкIыщт. Адыгеим щыщ модельер IэпэIасэу Мерэм Сабинэ саем идын илъэсыбэ хъугъэу пылъ. Ащ иателье сыщэлажьэ. Сабинэ щыгъыжъыехэмкIэ гухьархэр хэсыдыкIынхэу сигъэсагъ. Ащ лъэшэу сыфэраз, — еIо IэпэIасэм.
Модельер ыкIи дизайнер ныбжьыкIэхэм яя XIX-рэ республикэ зэнэкъокъу Дариет иIэшIагъэхэр къыщигъэлъэгъуагъ, осэшIуи къафашIыгъ. КIэлэцIыкIу къэшъокIо купэу «Коллаж» зыфиIоу еджэпIэ-интернатым чIэсхэм шъуашэхэр ащ къафиугупшысыгъ.
Хъулъфыгъэ шъуашэм щыщ шъхьэрыхъонхэм, Iалъмэкъжъыехэм, жьыфхэм IэпэIасэр непэ адэлажьэ.
— ШъошакIэхэм «черкесскэ стилыр» къябэкIы. Арэу щытми, шъхьэрыхъоным ыкIапэхэр ухъурэигъэхэу зэрэщытыр къэнэжьыгъ. ЦIыфхэм агу рихьэу ар сагъэды. Шъэгъэ кIэпсэжъыехэмкIэ, тхыпхъэ дахэхэмкIэ сэгъэкIэракIэх. Iалъмэкъжъыехэр дышъэ ыкIи тыжьын IуданэкIэ хэсэдыкIых, ахэр пшъэшъэ ныбжьыкIэхэм лъэшэу якIасэх, — еIо Дариет.
Адыгэ культурэм фэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъонхэм Дариет чанэу ахэлажьэ. ИныбжьыкIагъэ емылъытыгъэу, егъэджэн сыхьатхэр зэхещэх. Саехэмрэ цыехэмрэ зыщидыщт ателье къызэIуихыным кIэхъопсы.
Дышъэидагъэмрэ дышъэ шъагъэмрэ адыгэм ищыIэкIэ-псэукIэ зэригъэкIэрэкIэрэ амалхэм ащыщых. Ахэр типшъэшъэ ныбжьыкIэхэм непэ зэрагъэфедэхэрэр лъэшэу гушIуагъо.
Лъэпшъыкъо
Фатим.