Top.Mail.Ru

ЯшIэжь агъэлъэпIагъ

Image description
Лъэпшъыкъо Ф.

1941-рэ илъэсым имэкъуогъу мазэ и 22-р Уры­сыем итарихъкIэ анахь тхьамыкIэгъо хъугъэ-­шIагъэхэм ащыщ иублапIэ хъугъэ — Хэгъэгу зэошхор къежьагъ. Ащ фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэ Адыгэ Республикэм и Лъэпкъ тхылъеджапIэ тыгъуасэ щызэхащагъ.

Хэгъэгум къырыкIуагъэр, ита­рихъ дэгъоу ашIэным, блэкIыгъэм акъыл хахэу ныбжьыкIэ-
хэр пIугъэнхэм, шIэныгъэ дэгъу ягъэгъотыгъэным ЛIыхъужъныгъэм идесэ афытегъэпсыхьэ­гъагъ, Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх дзэкъулыкъушIэхэр, Адыгэ къэралыгъо университетым икIэлэ­егъаджэхэр, Лъэпкъ тхылъеджа­пIэм иIофышIэхэр.
ТхылъеджапIэм иотдел ипащэу ШъхьакIумыдэ Асиет ипэублэ гущыIэ Хэгъэгу зэошхом ихъугъэ-шIагъэхэм къатегущы­Iагъ, тхылъ къэгъэлъэгъонэу «Тот самый первый день войны» зыфиIорэм фигъэнэIосагъэх.
Адыгэ къэралыгъо университетым иIофышIэу, тарихълэ­жьэу Нэджыкъо Схьатбый Хэгъэгу зэошхом къытегущыIэзэ, советскэ цIыфхэм ячIыгу пае апсэ атызэ напэр зэращэфыгъэр хигъэунэфыкIыгъ.
Тарихъым идесэ тхьамыкIагъохэр зыщыдгъэгъупшэхэ зыкIэмыхъущтыр зэо илъэсхэр къызэпызычыгъэхэм шъхьащэ зэрафэтшIыщт закъор арэп, пстэумэ апэу тинеущырэ мафэ пай. Лъэпкъ зэфэшъхьафыбэ хъурэ советскэ цIыфхэм ялIыблэнагъэ, ячаныгъэ, ялIыхъужъныгъэ ящысэтехыпIэу тилъфыгъэхэр, типхъорэлъфхэр, ахэм къакIэхъухьагъэхэр, нахьыжъхэм хабзэу ахэлъыгъэр лъызыгъэ­кIотэщтхэр тпIунхэ фае, къы­Iуагъ Нэджыкъо Схьатбый.
Хэгъэгу зэошхом илъэхъан фашистхэм якIочIэ анахь лъэшхэм тидзэкIолIхэр зэра­пэуцужьыгъэхэр, лIыхъужъныгъэшхо зэрахьэзэ тигъунапкъэ­хэр къызэрагъэгъунагъэхэр, япшъэрылъхэр щытхъу хэлъэу зэрагъэцэкIагъэхэр лIэужыкIэм ышIэным мэхьанэшхо иI. Хэ­гъэгу зэошхом ТекIоныгъэ къы­щыдэзыхыгъэхэм тэ тырялIэуж,къыIуагъ Мыекъуапэ дзэ къулыкъу щызыхьырэ ефрейторэу Владимир Стасевым.
Шъыгъо-шIэжь Мафэм ипэгъокIэу зэхащэгъэ Iофтхьабзэм хэлажьэхэрэр заом хэкIода­гъэхэм зы такъикърэ афэшъыгъуагъэх.
Лъэпшъыкъо Фатим.