ТекIоныгъэр къызыдахыгъэр илъэс 80 зэрэхъугъэм епхыгъэу сиIахьыл гупсэ­хэу Хэгъэгу зэошхом хэтыгъэхэм ягугъу къэс­шIымэ сшIоигъу. Зэо хьы­лъэшхоу блэкIыгъэм къин­рэ гукIодыгъорэ къызфимы­хьыгъэ унагъо тихэгъэгушхо исэп. А тхьамыкIагъом тэри тиунагъокIэ тыкъыу­хьагъэп.

Сэ сыкъызщыхъугъэ къоджэ цIыкIоу Шыхьанчэрыехьаблэ щыщэу нэбгырэ 86-рэ заом ащэгъагъ, нэбгырэ 51-мэ къагъэзэжьыгъэп. Шыхьанчэрыехьаблэ щыщэу тилIакъоу Къадэ зэшмэ къатекIыгъэ хъулъфыгъэ нэбгырэ пшIыкIущ ащ хэкIодагъ. Ахэр: Хьис, Хьадж­ислъам, Бязрыкъу, Мыхьамод, Хьилым, Хьазрэт, Хьамзэт, Масхьуд, Исмахьил, ХьакIышъау, Шыхьанчэрый, Ахьмэд, Ерстэм.
Къадэхэм ащыщэу Хэгъэгу зэошхом къикIыжьыгъэхэр сятэрэ Марыхъу ­ыкъоу Ибрахьимрэ. Ибрахьимэ 1917-рэ илъэсым къэхъугъ. Илъэс тIокI ­ыныбжьэу дзэм ащагъ. Апэ Фин заом, ащ ыуж Хэгъэгу зэошхом ахэлэжьагъ, 1941-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу 1943-м нэс заом хэтыгъ. УIэгъэ хьылъэ телъэу госпиталым мэзихрэ зычIэлъым ыуж мызэожьышъун зэхъум (я 2-рэ купым хэхьэрэ сэкъатныгъэ къыратыгъагъ) чылэм къыгъэзэжьыгъ. ЛIыгъэу зэрихьагъэм елъытыгъэу бгъэ­халъхьэхэр, тын лъапIэхэр къыфагъэшъошагъэх.

Сятэ гупсэу Хьамед Хьамат ыкъор 1908-рэ илъэсым къэхъугъ. Илъэс пчъа­гъэрэ ПчыхьалIыкъое къоджэ советым итхьамэтагъ, ащ ыуж парторгыгъ.
Хэгъэгу зэошхор къызежьэм, 1941-рэ илъэсым Iоныгъом и 12-м, дзэм ­ащагъ. Сятэ я 1177-рэ щэрыокIо полкым хэтыгъ. Джа илъэс дэдэм тыгъэгъазэм и 4-м уIэгъэ хьылъэ телъэу госпиталым чIэфагъ. Шъобж хьылъэу тещагъэ хъугъэ­хэм апкъ къикIыкIэ мызэожьышъунэу алъыти, сятэ къатIупщыжьыгъ. Ау, къуа­джэм къызегъэзэжьым, ащ нахь къиныжь Iоф зыхэфагъэр. Фашистхэм тикъуаджэ заштэм, сятэ аубыти, хьапсым чIадзагъ. Сянэ шхонч лъэбымкIэ къеохи пчъэIум Iуадзагъ, унэм къихьэхи зэкIэ шъхьэкIэ зэпырагъэзэжьыгъ, ау зи къагъотыгъэп. Нэужым сянэ тхьамыкIэри комендатурэм ащагъ, хьазабэу нэмыц жъалымхэм рагъэщэчыгъэм къыхэкIэу, сабый цIыкIу къыфэхъуи, лIэжьыгъэ.
Сятэ къалэу Краснодар ащагъ. Къин бэдэд нэмыцхэм рагъэщэчыгъэр. ЧIыунэм ащэти, псы чъыIэм хагъэтыщтыгъ, ау, сыд фэдэ упчIэ къыратыгъэми, зи къафиIуагъэп. Тихэку шъхьафит зашIы­жьыр ары сятэ къызатIупщыжьыгъэр, ыпсэ хэт къодыеу къэкIожьыгъагъ.
Сятэ имыфэшъуашэу хьапсым зэрэдагъэсыгъэр лъэшэу шIошъхьэкIуагъ, ащ игугъу ышIынэу фэягъэп.
Зэо ужым сятэ медалэу «За победу над Германией» къыратыжьыгъ. Колхозым бэрэ Iоф щишIагъ — кладовщикэу, фермэм ипащэу. Зэоуж лъэхъаныр охътэ хьылъагъ, къиныгъ, цIыфхэр гъаб­лэм ыгъалIэщтыгъэх. Сэ бэрэ тикъуаджэ щыщмэ къаIотэжьэу зэхэсхыжьыгъ сятэ гъаблэм илъэхъан цIыфхэм ишIуа­гъэ зэраригъэкIыщтыгъэр. Псапэу ышIагъэхэр Тхьэм ыпсэ негъэсыжь. Сятэрэ сянэрэ нэбгырихэу (зэшитфырэ сэрырэ) тызэдапIугъ, тырагъэджагъ, гъогу занкIэ тытырагъэхьагъ, лъэшэу тафэраз ыкIи ренэу тыгу илъых.
Хъунэго (Къадэ) Таис.
IофшIэным иветеран.
Сурэтхэр: Къадэхэм яхъарзынэщ.