Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат зипэщэ лIыкIо купыр Кавказ инвестиционнэ форумэу къалэу Минеральные Воды щыкIорэм хэлажьэ.

Апэрэ мафэм IофшIэным ижъоты­пIагъ – УФ-м и Правительствэ хэтхэм, Темыр-Кавказ федеральнэ округым ишъо­лъырхэм япащэхэм, инвесторхэм зэIукIэгъухэр адыряIагъэх, зэзэгъыныгъэхэр адашIыгъэх.
ЧылэпхъэшIухэм якъыхэхын
Адыгеим ихэбзэ къулыкъухэмрэ агропромышленнэ технопаркэу «Чылапхъэ­хэм якъыхэхынкIэ гупчэу «Джаджэм» илIыкIохэмрэ зэзэгъыныгъэу зэдашIыгъэр зыфэгъэхьыгъэр республикэм иэко­номикэ ихэхъоныгъэкIэ зэдэлэжьэны­гъэу азыфагу илъыщтыр ары. Ащ хэхьэ агро­биотехнопаркым ишIын. АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Муратрэ агробиотехнопаркэу RUSEED игъэцэкIэкIо пащэу Иван Аристарховымрэ инвестиционнэ зэзэгъыныгъэм аIапэ кIадзэжьыгъ.

Шъугу къэтэгъэкIыжьы: компаниеу RUSEED-м чылапхъэхэм якъыхэхынрэ биотехнологиехэмрэкIэ инфраструктурэу шъолъырым щигъэпсырэмрэ хэгъэгум икъыб­лэкIэ шIэныгъэ-къыдэгъэкIын класте­рэу щыт. 2024-рэ илъэсым Iоныгъом чылап­хъэхэм якъыхэхынкIэ гупчэу къы­зэ­Iуа­хыгъэм IофшIэпIэ чIыпIи 100 фэдиз иI. Илъэсым тыгъэгъэзэ чылэпхъэ тонн мини 10 фэдиз ащ къыдегъэкIыжьы — хэ­гъэгур зэрэпсаоу пштэмэ, ар изыплIанэ фэдиз.
Зэзэгъыныгъэу зыкIэтхагъэхэм тегъэ­псыхьагъэу Адыгеим инвесторым IэпыIэгъоу ритырэр лъигъэкIотэщт, агробиотехнопаркэу «Джаджэм» ишIынкIэ ыкIи изегъэушъомбгъункIэ проектыр пхырыщыгъэныр ащ къыделъытэ. ПэшIорыгъэ­шъэу къызэрэрадзагъэмкIэ, инвестициехэр сомэ миллиардым нэсыщтых. Ащ нэмыкIэу IофшIэпIэ чIыпIэ 39-рэ иIэщт.
Проектым къызэрэдилъытэрэм тетэу 2028-рэ илъэсым ехъулIэу Адыгеим и Джэджэ район технологическэ, лабораторнэ ыкIи коммунальнэ инфраструктурэм япхыгъэ псэуалъэхэр технопаркэу «Джаджэм» щишIынхэ мурад иI. Биотехнологиехэм, былым лъэпкъхэм, мэкъумэщ культурэхэм якъыхэхынкIэ ыкIи инновационнэ IофшIэнымкIэ ащ ушэтын зэфэшъхьафхэр щашIыхэзэ ашIыщт. Ащ нэмыкIэу мэкъумэщ шIэныгъэхэмкIэ гъэсэныгъэм епхыгъэ программэ тедзэ­хэри зэшIуахыщтых.
Инвесторым къызэритыгъэмкIэ, проектыр агъэцэкIэнэу рагъэжьэгъах. Агробиотехнопаркым ипромышленнэ ыкIи итехнологическэ инфраструктурэ хэхьэрэ псэуалъэхэм япроектхэм язэхэгъэуцон непэкIэ ыкIэм фэкIуагъ. Iэмэ-псымэу ящыкIэгъэщтхэр аIэкIэгъэхьэгъэнхэмкIэ, фэбапIэу «Фитотрон» ишIэныгъэ-ушэтэкIо лабораторие зэтегъэпсыхьэгъэнымкIэ ахэр къашъхьапэщтых.
«Адыгэ Республикэр цыхьэшIэгъу гъусэгъоу тиI. Ащ инвестиционнэ проектхэм язэшIохынкIэ ихэбзэ къулыкъу­хэм яшIуагъэу къагъакIорэмкIэ сафэраз. Тэри ткIуачIэ етхьылIэщт чылап­хъэхэм, лъэпкъышIухэм якъы­хэхынкIэ научнэ гупчэ шъхьаIэу шъолъырыр хъуным. Ащ нэмыкIэу республикэм экономикэмкIэ ихэхъоныгъэ тиIахь хэтшIы­хьащт. Производственнэ гупчэм IофшIэпIэ чIыпIи 100 фэдиз щызэхэтщэгъах, агробиотехнопаркым пае пшIы пчъагъэ щыI», — къыIуагъ Иван Аристарховым.

АР-м и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэм­кIэ, УФ-м и Президент хэгъэгур гъомылапхъэм ылъэныкъокIэ зыми щымыкIэным пае пшъэрылъэу къыгъэуцугъэхэр пхырыщыгъэнхэмкIэ АПК-м мэхьанэшхо иIэу щыт. Агробиотехнологиехэм алъэныкъокIэ Адыгеим инновационнэ гупчэ зэрэщызэхащэрэм мэхьанэшхо иI, джащ фэдэу АПК-мкIэ лъэпкъ пшъэрылъхэр зэшIохыгъэнхэм ылъэныкъокIи. Анахьэу къэмыIуагъэмэ мыхъущтыр IэкIыб къэралхэм къаращырэ чылапхъэхэм къакIегъэчыгъэн, технологическэ суверенитетыр гъэпытэгъэн зэрэфаер ары.
«ТкIуачIэ зэкIэ етхьылIэщт чылэпхъэшIухэм якъыхэхынкIэ хэгъэгум игупчэ шъхьаIэхэм агротехнопаркыр ащыщ хъуным, Адыгеим имызакъоу, зэрэхэгъэгоу инновационнэ хэ­хъоныгъэм кIочIакIэ къязытыщтхэм ар ахэхьаным пае», — къыIуагъ АР-м и ЛIышъхьэ.
ХъызмэтшIэпIакIэм ишIын

Чэщ-зымафэм къыкIоцI тыгъэгъэзэ чылэпхъэ тонн 600 фэдизым дагъэ хэзышIыкIын зылъэкIыщт экстракционнэ завод Адыгеим щагъэпсыщт, пшъэдэ­кIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу «Мамырыкъом» ипредприятиякIэу ар хъущт. Ащ фэгъэ­хьыгъэ инвестиционнэ зэзэгъыныгъэм аIапэ кIадзэжьыгъ АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Муратрэ унэе предпринимателэу Мамырыкъо Руслъанрэ. Инвестиционнэ проектым ишIуагъэкIэ IофшIэпIэ чIыпIэу 300 щыIэ хъущт, инвестициехэр сомэ миллиарди 2,5-м нэсыщтых.
Мы илъэсым инвесторым дагъэ къэзышIырэ, джырэ уахътэм диштэрэ экстракционнэ заводыкIэу «Мамырыкъом» ишIын ыухыщт. Дагъэм икъыдэгъэкIынкIэ агъэфедэщтых пэрыт технологиехэмрэ Iэмэ-псымакIэхэмрэ. Заводым Iофтхьэбзабэ щызэшIуахыщт. Чылапхъэхэр къащэфыщтых, щагъэлъыщтых ыкIи къыдагъэкIыжьыщтых. Мыщ дэжьым къыхэгъэ­щыгъэн фае пыдзафэ имыIэу IофшIэныр зэрэзэхащэщтым. Дагъэм ычIэ етIысэхырэмрэ тыгъэгъэзэ шъуампIэмрэ зищыкIагъэхэм аIэкIагъахьэзэ ашIынэу рахъухьагъ.
А Iофтхьабзэхэр зэшIохыгъэ зыхъухэ­кIэ квадрат метрэ мин 60 фэдиз зыубытырэ чIыпIэм заводышхо къитэджэщт, ащ ищыкIагъэхэр зэкIэ хэтыщтых: элеваторым къыщегъэжьагъэу лабораториеу уплъэкIун IофшIэнхэр зыщыкIощтхэр, продукцие хьазырыр автотранспортым зыщырагъэкIущтыр ыкIи нэмыкIхэр. Ахэм афэшъхьафэу гъэтIылъыпIэ унэхэр, щэчалъэхэр зэрытыщтхэр, хьылъэзещэ ыкIи транспорт псынкIэр зыдэщытыщт чIыпIэр ыкIи нэмыкIхэр.
Адыгеим и ЛIышъхьэ къыхигъэщыгъ республикэм иэкономикэ имызакъоу, социальнэ лъэныкъомкIи проектым мэхьанэшхо зэриIэр. КъумпIыл Мурат къызэриIуагъэмкIэ, производствакIэр предприятием шIуагъэ къытэу Iоф зэришIэрэм къыкIэкIуагъэу плъытэн плъэ­кIыщт. ГъэкIэжьын Iофтхьабзэхэм, хэ­хъоныгъэ зэришIыщтым, къэралыгъо IэпыIэгъум къытырэ амалхэр акъылыгъэ хэлъэу зэригъэфедэщтхэм ынаIэ зэратыригъэтырэм а пстэури къыкIэкIуагъ.
КъыдэгъэкIыжьын унакIэм игъэпсын
Красногвардейскэ щэ заводым ипроизводственнэ унакIэ зэрагъэпсыщтым фэгъэхьыгъэ зэзэгъыныгъэм АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Муратрэ пшъэ­дэкIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу «Красногвардейскэ щэ заводым» ипащэу Аулъэ Азэматрэ кIэтхэжьыгъэх.
Инвестиционнэ проектым къыщыдэлъытагъ щэ тонн 350-рэ зыщаIахыщт ыкIи чэщ-зымафэм гъэщхэкI тонн 250-рэ къызыщыдагъэкIыжьыщт производственнэ унакIэ шIыгъэныр. Псэуалъэхэм квадрат метрэ мини 5,3-рэ фэдиз зэлъаубытыщт, инвестициехэу сомэ миллиард 1,1-рэ къахалъхьащт. Проектым ишIуагъэкIэ IофшIэпIэ чIыпIи 150-рэ зэхэщагъэ хъущт. Унэм изэтелъхьан рагъэжьэгъах. Къихьащт илъэсым Iоф­шIэнхэр аухынэу рахъухьэ.
ГъэщхэкIхэр, къуаехэр нахьыбэу къэ­хьыжьыгъэнхэмкIэ, адыгэ къуаер зикIасэхэм зэрахахъорэм епхыгъэу ар нахьыбэу къыдэгъэкIыгъэнымкIэ проектым мэхьанэшхо зэриIэр АР-м и ЛIышъхьэ къыхигъэщыгъ.
«Адыгэ къуаер тызэрыгушхорэ гъомылэхэм зэу ащыщ, респуб­ликэм имызакъоу, нэмыкI чIыпIэхэми ар ащызэлъашIагъ. Адыгэ къуаер нахьыбэу къызэрэдэдгъэкIыщтым ренэу ыуж тит. Щэм гъэщхэкIхэр хэшIыкIыгъэнхэм тегъэпсыхьэгъэ проектым дедгъэштэнэу непэ мурад тшIыгъэ. Былымхъуным республикэм зыщедгъэушъомбгъун, щэу къа­хьыжьырэм хэдгъэхъон фае», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Заводым ипащэу Аулъэ Азэмат зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, Адыгеим ихэбзэ къулыкъухэр ренэу IэпыIэгъу къызэрэфэхъухэрэм ишIуагъэкIэ илъэс къэс заводым къыдигъэкIырэр нахьыбэ мэхъу ыкIи джырэ шапхъэхэм адиштэу ар зэтырегъэпсыхьэ. ПшъэдэкIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу «Красногвардейскэ щэ заводыр» къое лъэпкъ зэфэшъхьафхэр къыдэзыгъэкIырэ предприятие пэрытэу щыт. Ащ производственнэ, административнэ унэхэр, гъэтIылъыпIэхэр, щэ IыгъыпIэ иIэх. ГъэIорышIэн амалэу технологическэ Iофхэр автоматизацие шIыгъэнхэм фэIорышIэщтыгъэр мыщ тIэкIу шIагъэ зэрэщагъэфедэрэр.
Чъыгхэтэ лэжьыныр
Адыгеим имэкъумэщ къыдэгъэкIыжьын комплекс хэхъоныгъэ езыгъэшIыщт инвестиционнэ зэзэгъыныгъитIумэ форумым джащ фэдэу щакIэтхагъэх. АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, пшъэдэ­кIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу «Рубин» зыфиIорэр зэхэзыщагъэу Андрей Герман, мэкъумэщышIэ-фермер хъызмэтшIапIэм ипащэу Константин Деркачевым ахэм аIапэ акIадзэжьыгъ.
Обществэу «Рубин» гухэлъэу иIэр гектари 112-мэ мыIэрысэ чъыгхэр ащигъэтIысхьанхэу, пхъэшъхьэ-мышъхьэ­хэмрэ ахэр зыщызэхадзыщт цехрэ зыхэтыщтхэ гупчэу гектари 10 зэлъызыубытыщтыр ыгъэпсынэу ары. Сомэ миллиард 1,1-рэ хъурэ инвестициехэр ащ халъхьанхэу рахъухьэ, проектым ишIуагъэкIэ IофшIэпIэ чIыпIэ 35-рэ зэхэщагъэ хъущт.
Зэзэгъыныгъэмэ ащыщ интенсивнэ шIыкIэм тетэу Iоф зыдашIэщт чъыгхэтэ­лэжьыпIэ зэтегъэпсыхьэгъэнэу къыде­лъытэ. Проектэу «Деркачевхэм яунагъо ичъыгхэтэлэжьыпI» зыфиIорэр 2028-рэ илъэсым нэс унэе предпринимателэу, мэкъумэщышIэ-фермер хъызмэтшIапIэм ипащэу Елена Деркачевам гектар 95-м ехъумэ ащыпхырищыщт. Инвесторым имурад пхъэшъхьэ-мышъхьэхэмрэ хэтэрыкIхэмрэ зыщаIыгъыщтхэ чIыпIэмрэ чъыгхэтэлэжьыпIэм псы зэрэтыракIэщт системэмрэ ыгъэпсынхэу. ПстэумкIи сомэ миллиард 1,5-рэ хъурэ инвестициехэр ахэм ахалъхьанэу рахъу­хьэ. Проектым ишIуагъэкIэ IофшIэпIэ чIыпIэ 30 зэхэщагъэ хъущт.
АР-м и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэм­кIэ, илъэсыбэрэ къэкIыхэрэм, анахьэу интенсивнэ шIыкIэр зыщагъэфедэрэ чъыгхэтэлэжьыпIэхэм язэтегъэпсыхьан республикэм мэхьанэшхо щыраты. Илъэ­ситфым къыкIоцI республикэм имэкъу­мэщышIэхэм гектар 1200-мэ илъэсыбэрэ къэкIырэ куандэхэмрэ чъыгхэмрэ ащагъэтIысхьагъэх. Мэкъумэщ организациехэмрэ мэкъумэщышIэ-фермер хъызмэт­шIапIэхэмрэ алэжьырэм ипроцент 30 фэдиз ар мэхъу. ГъэрекIо гектари 173-мэ илъэсыбэрэ къэкIыхэрэр ащагъэ­тIысхьагъэх. Мыгъэ гектар 400-м ар нагъэсынэу рахъухьэ. Ахъщэ IэпыIэгъуми къыхэхъощт — мыгъэ сомэ миллион 293,2-рэ къаIукIэнэу щыт. ГъэрекIорэм егъэпшагъэмэ, фэди 3,4-кIэ ар нахьыб. Илъэсыбэрэ къэкIыхэрэм чIыпIэу зэлъа­убытырэм зызэрэрагъэушъомбгъугъэм епхыгъэу пхъэшъхьэ-мышъхьэхэу ыкIи цумпэхэу къаугъоижьыгъэм къыхэ­хъуагъ. ГъэрекIо ащ фэдэу тонн мин 56,5-рэ къаугъоижьыгъ. Апэрэ илъэсым егъэпшагъэмэ, процент 85-кIэ ар нахьыб.
«Тэ дэгъоу къыдгурэIо урысые агропромышленнэ комплексым инеущрэ мафэ зыфэдэщтыр джырэ амалхэмрэ технологиехэмрэ зэрагъэфедэщтхэм зэряпхыгъэр. Ащ пае мэхьанэшхо зэттырэр шIыкIэ-амалыкIэхэр, технологие пэрытхэр гъэфедэгъэнхэр ары. Мэкъу-мэщым хэхъоныгъэ езыгъэшIыщт инвестиционнэ проектхэм тапэкIи адедгъэштэщт», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
ХакIэщхэм яшIын
ПсэупIэу Каменномостскэм мыгъэ щырагъэжьэщт сыд фэдэрэ уахъти лэ­жьэным тегъэпсыхьэгъэ хьакIэщ зэхэтышхоу глэмпинг-парк къыздыхэлъытагъэр. Ащ фэгъэхьыгъэ зэзэгъыныгъэм аIапэхэр кIадзагъэх АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Муратрэ пшъэдэкIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу «Хаджохтур» зыфиIорэм игенеральнэ пащэу Виктор Барановымрэ.
Проектыр Каменномостскэм икъыблэ лъэныкъо щыпхыращыщт, 2029-рэ илъэ­сым ехъулIэу инвесторым ащ хьакIэщ зэхэтыр къыщигъэуцущт. Нэбгырэ тIурытIумэ ателъытэгъэ унэ 25-рэ ыкIи нэбгырэ плIырыплI зэрыфэщт 25-мэ ар къагъэпсыщт. Джащ фэдэу ресторанрэ спа-комплексрэ ащ къыдыхэлъытэгъэщтых. Инвестициехэр сомэ миллион 473,77-рэ фэдиз хъунхэу агъэнафэ, IофшIэпIэ чIыпIэ 35-рэ къыщызэIуахын ягухэлъ.
АР-м и ЛIышъхьэ игущыIэ къыщыхигъэщыгъ зекIоным ылъэныкъокIэ респуб­ликэм инвестиционнэ проект пчъагъэ зэрэщыпхыращырэр. Ащ ишIуагъэкIэ зекIоным епхыгъэ объектхэм ахэхъо, зэнэкъокъуныгъэ къахелъхьэ, ау зыхъу­кIэ, фэIо-фашIэу зэшIуахырэм идэгъугъи хэхъо. ИкIыгъэ илъэсым номерхэм япчъагъэ процент 40 хэхъуагъ, ахэр 3503-рэ хъугъэх. ЗекIоным ылъэныкъо хэхъоныгъэ ышIынымкIэ зишIуагъэ къэ­кIуагъэхэм ащыщ лъэпкъ проектэу «Зе­кIонымрэ хьакIэпэгъокIынымрэ» зыфиIорэр: мыкапитальнэ хьакIэщхэу модуль шъуашэкIэ шIыгъэхэм язэтегъэ­псыхьан фэгъэхьыгъэ проекти 8-кIэ IэпыIэгъу арагъэгъотыгъ, номер пчъагъэр — 119-рэ. Ащ фэдэхэр къэралыгъо гранткIэ ашIых.
«Къэралыгъом сыд фэдэ IофкIи иIэпыIэгъу щыгугъын зылъэкIыщтхэр чIэукъощагъэ хэмылъэу, пшъэдэкIыжьэу яIэр къагурыIозэ шъыпкъэныгъэ ахэлъэу зисатыу зезыхьэхэрэр арых. ЗэкIэми яфедэ хэлъ: предпринимательхэу зипроектхэр къэралыгъор къадеIэзэ пхырызыщыхэрэми, республикэу зибюджет зыкъэзыIэтырэми, зыгъэ­псэфакIохэу шэпхъэ лъагэхэм адиштэрэ фэIо-фашIэхэр зэрагъэгъотыхэрэми», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Логистическэ гупчэхэм ягъэпсын
Адыгеим логистическэ гупчэшхуитIу щашIыным тегъэпсыхьэгъэ зэзэгъыныгъэм тишъолъыр адыкIэтхагъ пшъэ­дэкIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зыхьырэ обществэхэу «Логистическэ гупчэу Адыгея 6» ыкIи «Логистическэ гупчэу Адыгея 5» зыфиIохэу компание зэхэтхэу «Ромекс Group» зыцIэм хахьэхэрэм. АIапэхэр ар къэзыушыхьатырэ тхылъым кIадзагъэх АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Муратрэ компание зэхэтхэу «Ромекс Group» зыфиIорэм ипрезидентэу Алексей Прокопенкэмрэ.
Инвестиционнэ проектхэм япхырыщын къыдыхэлъытагъэу гъомылэпхъэ ыкIи мыгъомылэпхъэ товар гъэтIылъыпIэхэр Адыгеим щашIыщтых. Джащ фэдэу Адыгэкъалэ пэмычыжьэу гектар 18,6-мэ ащ фэдэ гъэтIылъыпIэм ишIын ащыригъэ­жьэгъах компаниеу Х5-м. «Логистическэ гупчэу Адыгея 6-м» ипроект тефэщтыр сомэ миллиарди 7,15-рэ. Къихьащт илъэсым ар аухыщт, IофшIэпIэ чIыпIэ 200-м ехъу къытыщт.

«Логистическэ гупчэу Адыгея 5-м» дашIыгъэ зэзэгъыныгъэмкIэ 2025 – 2028-рэ илъэсхэм джыри зы гъэтIылъыпIэ гупчэ чIыгу гектар 20,5-рэ ыубытэу агъэпсыщт. Ащ нэмыкIэу ащ ыубытырэ чIыналъэм машинэшхохэмрэ машинэ псынкIэхэмрэ щагъэуцухэзэ ашIын алъэ­кIынэу чIыпIэхэр бэджэндэу щатыщтых. Проектым ыосэщтыр сомэ миллиарди 5, IофшIэпIэ чIыпIэ 200-м ехъу къытыщт.
Ромексым ипроектыкIэ шIуагъэ хэ­лъэу зэрэпхыращыщтымкIэ ицыхьэ зэрэте­лъыр Адыгеим и ЛIышъхьэ къыIуагъ. Компанием тишъолъыр 2015-рэ илъэсым къы­щыублагъэу Iоф щешIэ.
«Аужырэ илъэсхэм анахьэу тынаIэ зытедгъэтыгъэхэр логистическэ гупчэхэм ягъэпсын — непэ транспортымрэ логистикэмрэ япхыгъэ псэолъэ анахь шъхьаIэхэу ахэр щытых, зэращэрэр чIыпIэхэм анэгъэсыгъэныр, ухъумэгъэныр нахь къагъэ­псынкIэ. СетевойкIэ заджэхэрэ компаниехэр къетэщалIэх. Адыгеим ит логистическэ паркэу «Теучежский» зыфиIорэм къэралыгъом ищэпIэ гупчэ анахь инхэм ащыщэу ОЗОН-м ыкIи щапIэу «Чижикым» ягъэтIылъыпIэ Iоф щешIэ. Ащ нэбгырэ 1000-м ехъу ащэлажьэ. Уицыхьэ зытелъын плъэкIыщт инвесторхэм тапэкIи тадэлэжьэным тыфэхьазыр, IэпыIэгъу тафэ­хъущт. Инвестициехэм якъещэлIэнкIэ, республикэм иэкономическэ амалхэр нахьышIу шIы­гъэнхэмкIэ, IофшIэпIэ чIыпIэхэм ахэгъэхъогъэнымкIэ нэмыкIхэм афэмыдэныгъэу тиIэ пстэури джыри дгъэфедэщт», — къы­Iуагъ КъумпIыл Мурат.
Тыгъуасэ форумым зэзэгъыныгъи 8-мэ ащыкIэтхагъэх, ахэм ауасэ — сомэ миллиард 20 фэдиз. Проект пстэури гъэцэкIагъэ зэрэхъущтым лIышъхьэм ицыхьэ телъэу къыIуагъ, сыда зыпIокIэ инвесторхэм ащыщыбэмэ Iоф задашIэрэр бэшIагъэ. Зэзэгъыныгъэмэ анахьыбэр зыфэгъэхьыгъэр мэкъумэщ-къыдэгъэ­кIыжьыныр ары. ЗекIонымрэ къыдэгъэ­кIыжьынымрэ анахьэу экономикэм ихэхъоныгъэ зэрапхыхэрэр. АужырэмкIэ хэхъопIакIэу хъущтыр джырэ уахътэм агъэпсырэ промышленнэ паркэу «Инэм», зекIоным ылъэныкъокIэ — «Лэгъонакъэ».
КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэм­кIэ, республикэм мылъку къыхэзылъхьэ­рэр къэралыгъом исатыушIхэр арэу зэрэщытым мэхьанэшхо иI.
«Инвестор инхэми, езыгъэжьэгъэкIэ предпринимательхэми тапэкIи тадэIэпыIэным тыфэ­хьазыр — уицыхьэ зытелъын плъэкIыщт пстэоу сатыум хэхъоныгъэ егъэшIыгъэныр, кIэу къэхъурэ пстэури пхырыщыгъэныр, къэралыгъо IэпыIэгъур акъыл хэлъэу гъэфедэгъэныр зипшъэрылъхэм Iоф адэт­шIэщт», — къыIуагъ ащ ыкIи къыкIигъэтхъыгъ мы зэпстэуми Адыгеим исоциальнэ щыIэкIэ-псэукIи къызэраIэтырэр – IофшIапIэхэм ахэхъо, хэбзэIахьхэр нахьыбэ мэхъух, социальнэ пшъэрылъхэр зэра­гъэцэкIэщтхэ амалхэм за­ушъомбгъу.
АР-м и ЛIышъхьэ
ипресс-къулыкъу