Быслъымэнэу дунаим тет пэпчъ ипсауныгъэ, иамал къызэрихьырэм тетэу Чабэм хьаджышI кIонэу къытефэ. Хабзэ зэрэхъугъэу, Къурмэным ехъулIэу зэкIэ быслъымэнэу тыдэрэ хэгъэгу щыпсэухэрэр хьаджышI макIох.

Адыгеим ыкIи Краснодар краим арыс быслъымэнхэри ахэм мымакIэу ахэтых. Мыгъэрэм кIонхэ алъэкIынэу Адыгэ Республикэм ыкIи Краснодар краим ащыпсэурэ быслъымэнхэм я ДиндэлэжьапIэ квоти 110-рэ къыратыгъ. Мы­хэм ащыщэу апэрэ купым хэтхэр жъоныгъуакIэм и 22-м гъогу техьагъэх. ЯтIонэрэ купыр жъоныгъуакIэм и 28-м ежьэщт.
ХьаджышI кIощтхэм пэщэныгъэ адызэрахьэ имамхэу Минду Артуррэ Хьасани Мыхьамэтрэ.
ХьаджышIым шапхъэу пылъхэр, ащ изэхэщэнкIэ упчIэу къэуцухэрэм афэгъэхьыгъэу гущыIэгъу тыфэхъугъ IэкIыб зэпхыныгъэхэмкIэ муфтиим игуадзэу Хьасани Мыхьамэт. Илъэси 4 хъугъэу ар мы Iофым фэгъэзагъ. Бзэхэр ешIэ, нэмыкI къэралыгъохэм адэлажьэ. Ащ къызэрэтфиIотагъэмкIэ, УФ-м и Хьадж- миссиер ары квотэхэр къязытырэр. Ащ хахьэх УФ-м щыпсэурэ быслъымэнхэм ядиндэлэжьапIэхэр.
— Адыгеир, джащ фэдэу Дагъыстан, Чэчэныр, Къалмыкъыр, Къэбэртэе-Бэлъкъарыр, Темыр- Осетиер, Къэрэщэе-Щэрджэсыр Темыр-Кавказым ябыслъымэнхэм я Координационнэ гупчэ хахьэх. Мыхэм быслъымэн пчъагъэу арысхэм ялъытыгъэу квотэхэр къаратых. Адыгеим ыкIи Краснодар краим ис быслъымэнхэм ателъытагъэу квоти 110-рэ къыттефагъ, кIощтхэри идгъэкъугъ, — еIо Мы­хьамэт.
Имамым къызэриIуагъэмкIэ, квотэр чIыпIэ пчъагъэу къатырэр ары. Мыщ ыпкIэ ежь хьаджышI кIощтхэм аты. Зы нэбгырэм телъытагъэу ар сомэ мин 570-рэ мэхъу. Ащ хахьэ гъогупкIэр, хьакIэщыпкIэр, Чабэм тIогъогогъо зэрэщышхэщтхэр. ЛъэкI зиIэ цIыфыр ежь мыкIошъущтэу, ау псапэ къыгъэхъэнэу фаемэ, нэмыкI горэм ахъщэ ритыни, ыгъэкIон ылъэкIыщт.
Мыхьамэт къызэриIуагъэмкIэ, хьа­джышI кIохэрэм аныбжь гъэнэфагъэу щытэп. Зыныбжь имыкъугъэхэм къащегъэжьагъэу (янэ-ятэхэм ягъусэхэу къыздащэнхэ фит) илъэс 80-м кIэхьагъэхэри ахэтых.
— Тхылъхэм ягъэхьазырын зэ­хъокIыныгъэхэр фэхъугъэха? — сеупчIы имамым.
— Ары, ыпэкIэ IэкIыб паспортым илъэси 5 пIалъэ иIэу къаратыщтыгъэмэ, джы илъэси 10 пIалъэ иIэу щытын фае. Квотэ къызэратыгъэ нэбгыри 110-мэ ятхылъхэр афэтэгъэхьазырых, ахъщэр игъусэу ахэр кощын IофхэмкIэ гупчэм ыуплъэ­кIунхэу фэтэгъэхьы. Ащ нэмыкIэу вакцинэ зыхарагъэлъхьан фае. Визэр хьазыр зыхъукIэ ахъщэм къеб­гъэгъэзэжьын плъэкIыщтэп.
Мыхьамэт къызэриIуагъэмкIэ, кIохэрэр купитIу мэхъух. Апэрэу Минду Артур зипащэр игъогу техьэгъах. Ахэм якуп нахь кIыхьэу щыт, мэфэ 21-рэ къэтыщтых. Я 2-рэ купэу ежь зипащэр жъоныгъуакIэм и 28-м ежьэщт. Мыщ хэтхэр мэфэ 14 къызэрэтыщтхэр. Нахь макIэрэ укъэтын хъумэ билетыр нахь лъапIэу къекIы. Минеральные Воды икIынхи, къухьэлъатэмкIэ Дубай, нэужым Мединэ быбыщтых, ащ мэфищэ фэдизрэ дэсыщтых. Нэужым хьадж ашIы хъумэ зыщалъэрэ щыгъынхэр ащыгъэу Чабэм мэфищрэ дэсыщтых, ащ ыуж Арафат кIощтых.
НэкIмазэр заухыгъэм мэзитIу тешIагъэу хьаджышIыныр тефэн фае. Мэкъу­огъум и 4-м хьаджышIыныр рагъажьэ. Къурмэн нэмазыр чэщым мэкъуогъум и 5-м рагъажьэ, мыщ дэжьым анахь шъхьаIэр Арафатыр ары. Мы Iуашъхьэм быслъымэнхэр зыщыдэкIоехэрэ мафэм зынэкIыхэрэм псэкIодшIагъэу яIэхэр Алахьталэм афегъэгъух.
Мыхьамэт къызэриIорэмкIэ, хьаджы­шIыным къиныгъохэр пылъых, анахьэу мэфэ фэбэ дэдэхэм цIыфхэр бэ хъумэ уафэсакъын, зэрищыкIагъэу зепщэнхэ фае. Ащ пае щэIагъэ пхэлъыным мэхьанэшхо иI.
— Хьадж пшIыныр псэпэшху. Лъэбэкъоу пшIырэ пэпчъ псапэ. Алахьталэм псэкIодхэр зэкIэ егъэгъух. Мыхъун гущыIэхэр пIо хъущтэп, мыхъун зекIуакIэхэм зыщыбдзыен фае. Ахэр зыгъэцакIэхэрэм ихьадж къабыл мэхъу, къабзэу къегъэзэжьы. Хьаджыр Ислъамым ия 5-рэ кIэух пкъэу. Апэрэр — шыхьадэт къэпхьыныр, ятIонэрэр — нэмаз пшIыныр, ящанэрэр — НэкIмазэм унэкIыныр, яплIэнэрэр — зэчат птыныр.
Быслъымэнхэм илъэсым къыкIоцI бирамитIу агъэмэфэкIы. Апэрэр НэкIмазэр зыщытыухырэм дгъэмэфэкIырэр ары. Ащ ыуж къыкIэлъыкIорэр Къурмэн бирамыр ары. ХьаджышIыныр ыкIэм зыщыфакIорэ мафэм тефэу, Арафат Iуашъхьэм къехыжьыгъэхэм ыкIи быслъы­мэнэу дунаим тетхэм мыр агъэмэфэкIы, къурмэн ашIы.
Гъогу чыжьэ техьэгъэ тибыслъымэнхэм Тхьэм гукIэгъу къафишIынэу, псаухэу, узынчъэхэу нэсынхэшъ яхьадж къашIынэу, гушIохэу яреспубликэ, яунагъохэм къагъэзэжьынэу, ятхьэлъэIухэмрэ янэмазхэмрэ къабыл къафишIынэу, гъогу мафэ техьанхэу тафэлъаIо!
КIАРЭ Фатим.