Концерт залэу «Налмэсым», илъэсэу икIыгъэм игъэкIотыгъэ зэтегъэпсыхьан IофшIэнхэр зыщаухыгъэхэм, икъызэIухын зыфагъэхьазыры. Культурэм иучреждениеу агъэкIэжьыгъэм иIофшIэн мы охътэ благъэхэм ригъэжьэжьыщт.

ЗэкIэми апэу сценэм къытехьащтыр Адыгеим лъэпкъ къашъомкIэ и Къэралыгъо академическэ ансамблэу «Налмэсыр» ары. Илъэсыбэ хъугъэу ащ ыцIэ залым ехьы.
Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат зэлъашIэрэ ансамблэм хэтхэм тыгъусэ аIукIэгъагъ ыкIи агъэкIэ­жьыгъэ концерт залыр аригъэлъэгъугъ.
Шъугу къэтэгъэкIыжьы: 1953-рэ илъэ­сым унэр ашIыгъагъ, мебелышI мые­къопэ фабрикэу «Зэкъошныгъэм» культурэмкIэ и Унэу ар щытыгъ. Сталиным илъэхъан унэхэм яшIынкIэ агъэфедэщтыгъэ шIыкIэм тетэу кIэгъэкъон инхэр иIэу, гербыр ыкIи быра­къыр тешIыхьэгъагъэх. Ахэр зэкIэ къагъэнэжьы­гъэх ыкIи зыпкъ рагъэуцожьыгъэх.

Лъэпкъ проектэу «Культурэр» зыфи­Iорэм тегъэ­псыхьагъэу IофшIэнхэр зэшIуахыгъэх, нэбгырэ 888-рэ зычIэ­фэщт зал шъхьаIэр, нэбгыри 171-м тегъэ­псыхьэгъэ зал цIыкIур а Iофтхьабзэхэм къадыхэлъы­тагъэу агъэ­кIэжьыгъэх. Нэфынэм икъэтынкIэ, макъэмкIэ, инженер коммуникациехэмкIэ, видеолъып­лъэ­нымкIэ, машIом зыкъыштэмэ макъэ къэзыгъэIущт пкъы­гъохэр хэгъэуцо­гъэнхэмкIэ бэ зэшIуахыгъэр. Джэхашъор мраморкIэ агъэпкIагъ, чIэхьэгъум дэжь лъэпкъ тхыпхъэхэр нэм къыкIедзэх. Къашъоу къашIыхэрэм яхэгъэунэфыкIыгъэ нэшанэхэр къыдалъытэхэзэ, сценэр агъэкIэжьыгъ, макъэр тэрэзэу, икъоу цIыфхэм алъыгъэ­IэсыгъэнымкIэ Iофтхьэбзабэ зэшIуахыгъ. ЫпэкIэ хэмыты­гъэу репетициехэр зыщыкIощтхэ зали 5 ыкIи зы тренажернэ зал яIэ хъугъэ. Сценэр зэрэзэтегъэпсыхьэ­гъэщт Iэмэ-псымэхэр агъэкIэжьыгъэх. «Налмэсым» имузей экспозицие чIыпIэ гъэнэфагъэ мыщ щигъотыгъ, мэкъуо­гъум и 18-м зызэхащагъэр илъэс 89-рэ зэрэхъурэр ащ хигъэунэфыкIыщт. ШхапIэу унэм хэтми зэхъокIыныгъэ инхэр фашIыгъэх. КъыпэIулъ чIыпIэри зэтырагъэпсыхьагъ, псыутхитIу, къэбар электрон стендхэр ашIыгъэх. КъумпIыл Мурат къалэу Мыекъуапэ ипащэу Геннадий Митро­фановым пшъэрылъ фишIыгъ культурэм ипсэуалъэ къыпэIулъ чIыпIэр нахь зэтегъэпсыхьэгъэным епхыгъэ Iофыгъохэр зэшIохыгъэ зэрэхъухэрэм ынаIэ тыригъэтынэу.

«Мы чIыпIэм концерт гупчэ къодыеп щыдгъэпсыгъэр, культурэм епхыгъэ шъыпкъэу щыт, мэхьанэшхо зиIэ псэуалъэу ар хъугъэ. Тэгугъэ концерт залэу агъэкIэжьыгъэр «Налмэсым» имызакъоу, республикэм ыкIи урысые лъэгапIэм нэсэу культурнэ хъугъэ-шIагъэхэм яджэрпэджэжьэу щытыщт яунэ гупчэ хъунэу. IэпэIэсэныгъэ зыхэлъ коллективхэм яамалхэр икъоу ащ къыщызэIуахынхэ алъэкIыщт. Лъэпкъ проектыкIэхэм атегъэпсыхьагъэу тапэкIи культурнэ щыIакIэм джыри нахь зегъэушъомбгъугъэным тыдэлэжьэщт. Культурэм хатлъхьэрэ инвестициехэм республикэмрэ хэгъэгумрэ янеущрэ мафэ зыфэдэщтымкIэ мэхьанэшхо яIэу щыт», — къыкIигъэтхъыгъ КъумпIыл Мурат.
Адыгеим и ЛIышъхьэ джащ фэдэу пшъэрылъ заулэ афишIыгъ АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ игуадзэу Виктор Орловым, АР-м культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ культурэм тапэкIи хэхъоныгъэ егъэшIы­гъэнымкIэ, творческэ коллективхэм IэпыIэгъу ятыгъэнымкIэ, артистхэм ямызакъоу, цIыфэу ахэм яплъынхэу къакIохэрэм Iэрыфэгъу амалхэр яIэнхэмкIэ Iофтхьабзэхэр зэшIуахынхэу. КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, мы аужырэ лъэхъаным культурэм ипсэуалъэхэр гъэцэкIэжьыгъэнхэмкIэ, шIыгъэнхэмкIэ мылъкушхо къатIупщы. Ащ шIуагъэу къыхьырэр зэкIэ цIыфхэр ары зыфэ­лэжьэн фаер. ТекIоныгъэм и Мафэ изэхэщэн зиIахь хэзышIыхьэгъэ творческэ куп пстэуми зэрафэразэр КъумпIыл Мурат шъхьафэу къыхигъэщыгъ. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, ансамблэм хэтхэм Адыгеир зэрифэшъуашэу чIыпIэ зэфэшъхьафхэм къащагъэлъагъо, бэмы­шIэу хэгъэгум исценэ шъхьаIэ ащ икъэгъэлъэгъонэу щыкIуа­гъэм шъхьафэу къыщыуцугъ. Мэлылъфэгъум и 5-м ансамблэм апэрэу игъэкIотыгъэ концерт Кремлевскэ унэм и Залышхо къыщитыгъагъ. Программэу «Мы — Россия» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу «Налмэсым» икъэгъэлъэгъонхэр зыщыкIогъэхэ къалэхэм апэ хъу­гъэр Москва. Дунэе экономическэ форумэу «Россия — Исламский мир: «KazanForum» зыфиIорэм икультурнэ программэ къыдыхэлъытагъэу къалэу Казань «Налмэсыр» ежьэщт.

Мы ансамблэм хэт артистхэм къашъомкIэ IэпэIэсэныгъэ инэу яIэр къэзыушыхьатырэр цIыфхэр бэу къызэрякIуалIэрэр, тын зэфэшъхьафыбэ къызэрафагъэшъуа­шэрэр, къэшъонымкIэ проект зэфэшъхьафхэм текIоныгъэр къызэращыдахырэр ары. ГущыIэм пае, хореографие искусствэм ылъэныкъокIэ гъэхъагъэу иIэхэм апае Хъоджэе Аслъан «Душа танца» зыфиIорэ шIухьафтыныр къыфагъэшъошагъ. 1994-рэ илъэсым УФ-м культурэмкIэ и Министерствэ ар ыгъэнэфагъ. ЖъоныгъуакIэм и 18-м ансамблэу «Налмэсыр» хэлажьэзэ К. С. Станиславскэмрэ В. И. Немирович-Данченкэмрэ ацIэкIэ щыт Музыкальнэ театрэм исценэ концерт къыщатыщт.
«Тэ «Налмэсым» тырэгушхо, тапэкIи гъэхъагъэхэр шъушIынхэм пае ищыкIа­гъэр зэкIэ шъотэгъэгъоты. Мы концерт залыр Адыгеим икультурнэ щыIакIэ игупчэу зэрэхъущтым ыкIи «Налмэ­сым» итворчествэ кIочIакIэ къызэрэхилъхьащтым сицыхьэ телъ», — къыIуагъ рес­публикэм и ЛIышъхьэ.
КъумпIыл Мурат ынаIэ къызэратетым ыкIи IэпыIэгъу къызэрафэхъурэм апае зэрэфэразэхэр ансамблэм хэтхэм къаIуагъ.
Ансамблэм ихудожественнэ пащэу Хъоджэе Аслъан къызэриIуагъэмкIэ, хэбзэ къулыкъухэм яIэпыIэгъу ишIуагъэкIэ «Налмэсми», республикэм щыпсэурэ цIыф­хэми къашъом и Унэ шIагъо яIэ хъугъэ. Творческэ Iоф­шIэным зегъэушъомбгъугъэнымкIэ ящыкIэгъэ амалхэр зэкIэ ащ щыряIэх. Лъэпкъ къашъомкIэ Адыгеим и Къэ­ралыгъо академическэ ансамблэ хэгъэгум икупхэу анахь дэгъоу зэтегъэпсыхьагъэхэм ащыщ хъугъэ, ежь ансамблэмрэ унэу зыщылажьэхэрэмрэ ацIэ зэте­фэхэу Урысыем итыр пстэумкIи ансамблищ зэрэхъурэр.
«ТапэкIэ техникэм епхыгъэ пэрыохъуныгъэхэм бэрэ тяуталIэщтыгъэ. Джы къэ­гъэлъэгъон игъэкIотыгъэхэр зыщыкIохэрэ залышхохэу хэгъэгум иIэхэм зыпарэкIи мыр ауж къи­нэрэп. Сценэм укъытехьанышъ цIыфхэр бгъэчэфынхэм, бгъэрэзэнхэм угу къыфэзыIэтырэ залэу мыр щыт! Iэпы­Iэгъушхоу къытэшъутыгъэм пае ты­шъу­фэраз», — къыIуагъ Хъо­джэе Аслъан.
Адыгеим и ЛIышъхьэ артистхэм афэлъэIуагъ тапэкIи гъэхъагъэхэр ашIынхэу, яIэпэIэсэныгъэ хагъэ­хъонэу. ЖъоныгъуакIэм ыкIэ зэтегъэпсыхьэгъэ сценэм къыщагъэлъэгъощт программэр зыфэгъэ­хьыгъэр республикэм ипредприятие шъхьаIэу – компаниеу «Картонтарэм» июбилей ары. Нафэу зэрэщытымкIэ, а предприятиер ансамблэу «Налмэсым» испонсор шъхьаI. Мэкъуогъум цIыфхэр еплъынхэ алъэкIыщт гъэ­кIэжьыгъэ программэу Къэралыгъо ансамблэу «Налмэсыр» зызэхащэгъэ мафэм фэгъэхьыгъэм.

АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ къэ­бархэмкIэ
Тхьаркъохъо Сафыет.