Гъогу щынэгъончъэхэр кIэлэцIыкIухэм апай
АР-м и Къэралыгъо автоинспекцие кIэщакIо зыфэхъугъэ пресс-зэIукIэ гъэсэныгъэ тедзэ зыщарагъэгъотырэ Гупчэм тыгъуасэ щыкIуагъ.
Ар зыныбжь имыкъугъэ кIэлэцIыкIу-водительхэр зыхэфэрэ гъогу хъугъэ-шIагъэхэр дэгъэзыжьыгъэнхэм фэгъэхьыгъагъ.
Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх АР-м и Къэралыгъо автоинспекцие зэхэщэн-зэфэхьысыжь IофшIэнымкIэ ыкIи пропагандэмкIэ иотдел ипащэу, полицием иподполковникэу Бзэджэжъыкъо Мурат, гъэсэныгъэ тедзэ зыщарагъэгъотырэ Гупчэм ипащэу Наталья Щербина, кIэлэцIыкIухэм яфитыныгъэхэр къэухъумэгъэнхэмкIэ Уполномоченнэу Наталья Агеевар, ныбжьыкIэхэм я Урысые Союз и Адыгэ шъолъыр къутамэ итхьаматэу Абрэдж Заур.
Зыныбжь имыкъугъэхэр зыхэфэрэ авариехэм япчъагъэ зэхапшIэу зэрэ Урысые фэдэу Адыгейми зыкъызэрэщиIэтыгъэм къыхэкIэу, ахэр нахь макIэ шIыгъэнхэм, къэмыгъэхъугъэнхэм афэIорышIырэ Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэр тишъолъыр щызэхащэнхэу рагъэжьагъ. Непэрэ пресс-зэIукIэр егъэжьапIэ ащ фэхъугъ.
Пэублэ гущыIэхэмкIэ Наталья Щербина къэзэрэугъоигъэхэм закъыфигъазэзэ, гъогу фыкъоныгъэхэр дэгъэзыжьыгъэнхэмкIэ Гупчэр гъэсэныгъэ тедзэ зыщырагъэгъотырэ Гупчэм икъутамэу зэрэщытыр ыкIи АР-м и Къэралыгъо автоинспекцие зэпхыныгъэ дыряIэу яIофшIэн илъэс пчъагъэ хъугъэу зэрагъэпсырэр къыхигъэщыгъ.
— ЖъоныгъокIэ мэфэкI мафэхэм ыкIи гъэмэфэ зыгъэпсэфыгъо лъэхъаныр зыщырагъэжьэщтхэм япэгъокIэу тызэрэзэрэугъоигъэм мэхьанэ иI. Зыныбжь имыкъугъэхэр зыхэфэрэ гъогу хъугъэ-шIагъэхэм япчъагъэ зыпкъитыныгъэ иIэным фэшI зэкIэми ткIуачIэ зэхэлъэу тызэрэзэдэлэжьэщтым теусагъ. Ар зыфэгъэхьыгъэр: ны-тыхэр, кIэлэцIыкIухэр, гъэсэныгъэм иучреждениехэр ыкIи автоинспекторхэр, — къыхигъэщыгъ Наталья Щербина.
Тишъолъыр игъогухэм къатехъухьэгъэ хъугъэ-шIагъэхэм япчъагъэ, ахэм кIэлэцIыкIухэм фыкъоныгъэу хахыгъэхэм, ушъхьагъоу афэхъугъэхэм афэгъэхьыгъэу къэгущыIагъ Бзэджэжъыкъо Мурат. Джащ фэдэу Iофыгъо анахьэу къызхэкIыхэрэм мототранспортыр зэращыщым къэзэрэугъоигъэхэм анаIэ тыраригъэдзагъ. Ащ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, а транспорт лъэпкъым щынагъоу къыхэкIын ылъэкIыщтым икъоу ны-тыхэр емыгупшысэхэу якIэлэцIыкIухэм къафащэфы ыкIи зефэнымкIэ фитыныгъэ ямыIэу агъэфедэх. Хэбзэнчъэ зекIуакIэхэм пшъэдэкIыжьэу апылъхэм пропагандэмкIэ отделым ипащэ ягугъу къышIыгъ.
— Непэ анахьэу кIэлэцIыкIу-водительхэм тынаIэ зыкIатетыдзагъэр ахэм ялажьэкIэ авариехэм зэрахэхъуагъэр ары. 2023-рэ илъэсым ебгъапшэмэ, икIыгъэ илъэсым зыныбжь имыкъугъэхэр зыхэфэгъэ гъогу хъугъэ-шIагъэхэр процент 13-кIэ нахьыбэ хъугъэ ыкIи, гухэкI нахь мышIэми, ахэм нэбгыри 8 ахэкIодагъ. 2025-рэ илъэсым имэзищ тштэмэ, пчъагъэхэм зыкъэзэраIэтырэр тинэрылъэгъу, пстэумкIи аварие 17 тигъогухэм къатехъухьагъ, зы нэбгырэ ахэкIодагъ, 17-мэ шъобжхэр хахыгъэх. Илъэси 3 — 4-кIэ узэкIэIэбэжьымэ, зыныбжь имыкъугъэхэр зыхэфэрэ гъогу хъугъэ-шIагъэхэр процент 40 — 45-кIэ нахьыбэ хъугъэх. Къыхэгъэщыгъэн фае ыпэкIэ лъэсрыкIо е пассажирэу къадисыгъэхэр арымэ фыкъощтыгъэхэр, джы нахьыбэр кIэлэцIыкIу-водительхэм ялажьэкIэ мэхъу. Ар къызхэкIырэр гъогурыкIоным ишапхъэхэр икъоу амышIэхэу, зефэнымкIэ IэпэIэсэныгъэ, водительскэ удостоверение ямыIэу спорт-мототранспортхэр зэрэзэрафэхэрэр ары, — хигъэунэфыкIыгъ Бзэджэжъыкъо Мурат.
Мотоциклэ лъэпкъ зэфэшъхьафхэр, кушъхьэфачъэр, электросамокатхэр зыныбжь имыкъугъэхэм хэбзэнчъэу зэрэзэрафэхэрэр непэ Iофыгъошхоу къэуцугъэхэм ащыщ. Мыр зэрафэныр лъэшэу ныбжьыкIэхэм агу рехьы, ау ащ щынагъоу хэлъыр, зэкIэ зыщызекIохэрэ гъогум ащ урытехьанэу зэрэщымытыр икъоу къагурыIорэп. Шъыпкъэ, ащ фыхэхыгъэ хэушъхьафыкIыгъэ чIыпIэхэр Адыгеим щыгъэпсыгъэхэп, ау ащ къикIырэп хэбзэнчъэу къырекIокIынхэр.
Iофыгъом идэгъэзыжьынкIэ Адыгеим и Къэралыгъо автоинспекцие зэдэлэжьэныгъэ къулыкъу зэфэшъхьафхэм адигъэпсыгъ: гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ Министерствэм, гъэсэныгъэ тедзэ зыщызэрагъэгъотырэ Гупчэм, ныбжьыкIэхэм я Урысые Союз и Адыгэ шъолъыр къутамэ. Мэлылъфэгъум къыщегъэжьагъэу тыгъэгъазэм нэс Iофтхьабзэу рагъэкIокIыщтхэм яплан зэхагъэуцуагъ. Тызхэт мазэр екIыфэ Мыекъуапэ ыкIи муниципалитетхэм игъэкIотыгъэу ны-тыхэм язэIукIэхэр ащырагъэкIокIыщтых. Ахэм яшIуагъэ къакIоу алъытагъ.
— Шапхъэхэм атетэу гъогум щызекIонхэм яцIыкIугъом къыщегъэжьагъэу ахэр фэпIугъэн-
хэр ны-тыхэм япшъэрылъ. Нэужым ащ къыщежьэ щынэгъончъагъэр. Гъогу щынэгъончъэхэр кIэлэцIыкIухэм яIэным тэ тыпылъыщт, — къыIуагъ пропагандэмкIэ отделым ипащэ.
Адыгеим иныбжьыкIэхэм я Союз ипащэу Абрэдж Заур автоинспекцием игъусэу зэрэзэдэлажьэхэрэм къытегущыIагъ. Проектэу, зэIукIэгъухэу, форумэу зэдызэхащэхэрэм ар къащыуцугъ.
— ГъогурыкIоныр щынэгъончъэным фэIорышIэрэ Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэр Адыгэ къэралыгъо университетым, Мыекъопэ медицинэ колледжым, Мыекъопэ индустриальнэ техникумым ащызэхэтщагъэх. Студенческэ форумэу «Ошъутенэм» нэбгырэ 300 фэдиз зэрипхыгъ, ащи гъогурыкIоным ишапхъэхэр, хъугъэ-шIагъэу гъогум къатехъухьанхэ ылъэкIыщтхэр щызэхэтфыгъэх. ТапэкIэ джыри тыздэлэжьэщт лъэныкъохэр дгъэнэфагъэх, буклет 1000 фэдизэу ядгъэшIыгъэр дгощыщтых, видеороликхэр тетхыщтых, нэмыкIхэри, — хигъэунэфыкIыгъ Абрэдж Заур.
ЯIофшIэнкIэ лъэныкъо гъэнэфагъэу къыхахыгъэхэр пресс-зэIукIэм къыщаIотагъэх, ахэр зэкIэ зыныбжь имыкъугъэхэр зыхэфэрэ гъогу хъугъэ-шIагъэхэр нахь макIэ шIыгъэнхэм фэIорышIэщтых.
Iэшъынэ Сусан.