Top.Mail.Ru

Илъэс IофшIагъэр

Image description

Адыгеим икъэлэ шъхьаIэ инароднэ депутатхэм я Совет игъэкIотыгъэ зэ­хэсыгъоу тыгъуасэ иIа­гъэм икIыгъэ илъэсым администрацием ыкIи ащ ипащэ Iофэу ашIа­гъэр щызэфахьысы­жьыгъ, тапэкIэ пшъэ­рылъхэр агъэнэфагъэх.

Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх АР-м и Правительствэ и Тхьаматэ игуадзэу, финансхэмкIэ министрэу Виктор Орловыр, АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм ипащэ игуадзэу Цэй Эдуард, Парламентым идепутатхэр, федеральнэ ыкIи шъолъыр къулыкъухэм, общественнэ, ве­теран ыкIи ныбжьыкIэ организациехэм ялIыкIохэр, нэмыкIхэр. Къалэм инароднэ депутатхэм я Совет и Тхьаматэу Джармэкъо Азмэт зэхэсыгъор зэрищагъ. Мыекъуапэ имэрэу Геннадий Митрофановым илъэсым зэшIо­хыгъэ хъугъэхэм афэгъэхьыгъэ докладэу къышIыгъэр хэушъхьа­фыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм, ахэм яунагъохэм IэпыIэгъу зэрафэхъухэрэмкIэ къыригъэжьагъ. ГуфакIоу, общественнэ IофышIэу, предпринимателэу, депутатэу, нэмыкIэу ащ къыхэлажьэхэрэм «тхьа­шъуегъэпсэу» къариIуагъ. Нэ­ужым япшъэрылъхэр агъэцакIэзэ хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием щыфэхыгъэхэм зы та­къикърэ афэшъыгъуагъэх. Къалэм иэкономикэ илъэныкъо пстэуми къалэм ипащэ къащыуцугъ. 2023-рэ илъэс бюд­жетым пстэумкIи сомэ миллиарди 7-рэ миллион 315-рэ къы­хэлъхьагъэ хъугъэ. Ащ щыщэу хэбзэIахьхэмрэ мыхэбзэIахьхэм­рэ сомэ миллион 216-рэ зэрэ­хъурэр. Федеральнэ ыкIи респуб­ликэ бюджетхэм къахэхыгъэу сомэ миллиарди 5-рэ миллион 77-рэ къафэкIуагъ. Продукциеу къалэм къыщыдагъэкIыгъэм ипроцент 87,7-р хъызмэтшIэпIэ инхэмрэ гурытхэмрэ къэзытIупщыгъэр. Ахэм сомэ миллиард 24,8-рэ аосэ товар IуагъэкIыгъ. Бизнес цIыкIум ыкIи гурытым экономикэм чIыпIэ ин щаубыты. 2023-рэ илъэсыр пштэмэ, ахэм ащылажьэрэр нэбгырэ 26757-рэ, 2022-м агъэунэфыгъагъэм нахьи нэбгыри 181-кIэ ар нахьыб. Геннадий Митрофановым къы­зэриIуагъэмкIэ, мэкъумэщ хъыз­мэтым иеу чIыгу гектар мини 9-м ехъу яI. ГъэрекIо коцэу, хьэу тонн мин 20-м ехъу, тыгъэ­гъазэу тонн мини 2,5-рэ къаугъоижьыгъ. Джащ фэдэу икIыгъэ илъэсым къалэм ибылымэхъо хъызмэтшIапIэхэм былымышъхьэу аIыгъыр 984-кIэ нахьыбэ хъугъэ, мэлхэмрэ пчэнхэмрэ шъхьэ 2518-рэ ахагъэхъуагъ. МыIэрысэ чъыгхатэхэм къаты­рэми илъэс къэс хэхъо. 2023-м тонн 547-рэ къаугъои­жьыгъ. Сэнэшъхьэ хатэхэми етIупщыгъэу заушъомбгъу. Мэкъумэщ хъызмэтым хэ­хъоныгъэ егъэшIыгъэным фытегъэпсыхьэгъэ программэхэм къады­хэлъытагъэу пстэумкIи сомэ миллион 21,9-рэ икIыгъэ илъэсым Iэпы­Iэгъу зэраратыгъэр щы­сэу къыхьызэ, сэна­шъхьэм икъэгъэкIын пылъхэми нахьыбэу ар агъэфедэмэ шIуагъэ къызэритыщтым къалэм ипащэ къыкIигъэтхъыгъ. Инвестициехэр нахьыбэу къы­хэлъхьагъэ хъуным фытегъэпсы­хьагъэу зэшIуахыхэрэми Геннадий Митрофановыр къащыуцугъ. — ИнвесторхэмкIэ къалэр хъопсагъо хъуным фытегъэпсы­хьэгъэ IофшIэныр нахь чанэу лъыдгъэкIотэнэу АР-м и ЛIышъхьэ пшъэрылъ къытфишIыгъ, — къыIуагъ ащ. — Мы уахътэм проект 22-мэ япхырыщын тыпылъ. Ахэм къалэм иэкономикэ инвестициеу сомэ миллиарди 8-рэ миллион 979-рэ къыхалъхьащт. 2023-рэ илъэсым Мыекъуапэ псэупIэ квадратнэ метрэ мини 112,6-рэ щатыгъ. УнакIэхэм къа­хахызэ кIэлэцIыкIу ибэхэм псэу­пIэхэр аратых. 2024-рэ илъэсым ахэм апае фэтэр 64-рэ къащэфын гухэлъ яI. Лъэпкъ проектхэм, къэралыгъо программэхэм къадыхэлъытагъэу икIыгъэ илъэсым нэбгырэ 1100-мэ ателъытагъэу еджапIэ къалэм щырагъэжьагъ, еджэпIиплI агъэкIэжьыгъ. Мыгъэ джыри ащ фэдизмэ гъэцэкIэжьын IофшIэнхэр арашIы­лIэщтых. «Щынэгъончъэ ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэрэ гъогухэр» зы­фиIорэ лъэпкъ проектым къыдыхэлъытагъэу агъэнэфагъэхэр пIалъэхэм апэ итэу агъэцакIэх. Къалэм ипащэ къызэриIуагъэмкIэ, сомэ миллион 500 фэдиз гъогухэм гъэрекIо апэIуагъэ­хьагъ. АщкIэ гъогу Iахь 11 агъэ­кIэжьыгъ, ар километрэ 11-м ехъу. Мы илъэсымкIэ агъэнэ­фэ­гъагъэхэм ягъэцэкIэжьын гъэ­рекIо рагъэжьагъ. Адыгэ Республикэм игъогу Фонд ишIуагъэкIи Мыекъуапэрэ къутырэу Гавердовскэмрэ гъогухэр ащагъэкIэжьыгъэх, общественнэ транспортым иуцупIэ 60-мэ лъэхъаным диштэрэ павильонхэр ащагъэуцугъэх.

ПсэупIэ-коммунальнэ хъыз­мэтым исистемэ игъэкIэжьын фытегъэпсыхьэгъэ программэр 2023-рэ илъэсым къалэм щатIупщыгъ. ЗэкIэмкIи километри 100 псым икIуапIэу зэблахъун фаеу щыт. Программэм къыдыхэлъытагъэу анахь чIыпIэ дэйхэу кило­метри 8 зэблахъугъ. Ащ со­мэ миллион 17 пэIухьагъ. Джы­ри чIыпIэ 35-мэ ягъэкIэжьын пае тхылъхэр агъэхьазырых. «Социальнэ догазификацием» фэгъэхьыгъэ программэри Мые­къуапэ щыпхыращы. Геннадий Митрофановым къызэриIуагъэмкIэ, ащ къыдыхэлъытагъэу унэгъо 1036-мэ ячIыгу Iахьхэм ягъу­напкъэхэм гъэстыныпхъэ шхъуантIэр анагъэсыгъ, 573-мэ яунэхэм афыращагъ. Къалэм изэтегъэпсыхьан лъэ­шэу зэрэпылъхэр псэолъакIэ- хэм, гъэпсэфыпIэ чIыпIэу агъэ­кIэ­жьыгъэхэм къагъэлъагъо. Про­ект ыкIи программэ зэфэшъхьафхэм къадыхэлъытагъэу фэтэрыбэу зэхэт унэхэм ящагу 23-рэ, общественнэ чIыпIиплI икIыгъэ илъэсым агъэкIэжьыгъ. Мыгъэ щагу 21-рэ агъэнэфагъ, гъэпсэфыпIэхэм язэтегъэпсы­хьажьыни лъагъэкIотэщт. Общественнэ транспортымкIэ гумэкIыгъохэр къалэм иIагъэх. Ар игъорыгъоу зэтырагъэуцо- жьы. ГъэрекIо инфраструктурэм игъэпсын пае бюджет чIыфэу аштэгъэ сомэ миллион 200-м ехъум ишIуагъэкIэ автобус 20 ащэфи атIупщыгъ. Мыгъэ джыри 30 къащэфынэу гухэлъ яI. — Къыхэзгъэщымэ сшIоигъор муниципалитетым нахьышIум ылъэныкъокIэ зэхъокIыныгъэу фэхъухэрэр АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, министрэхэм я Кабинет, Парламентым идепутатхэм, народнэ депутатхэм я Совет хэтхэм яшIушIагъэу зэрэщытыр ары,къыIуагъ Геннадий Митрофановым идоклад икIэухым. — Ахэм анаIэ къыттет, Iофыгъохэм ядэгъэзы­жьынкIэ къыддеIэх. Мы илъэсым лъэныкъуабэхэмкIэ тиIофшIэн дгъэлъэшын фае. Лъэпкъ проектхэм, къэралыгъо ыкIи шъо­лъыр программэхэм амалышIоу къатыхэрэр дгъэфедэнхэм мэхьанэ иI. Докладым ыуж депутатхэм, къэлэдэсэу зэхэсыгъом къы­рагъэблэгъагъэхэм яупчIэхэм джэуапхэр къалэм ипащэ къаритыжьыгъэх. ХЪУТ Нэфсэт.