Экономикэ къиныгъохэм ямылъытыгъэу, пшъэдэкIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу «Адыгейский пивобезалкоголь­ный завод «АСБИР» зыфиIорэр бэдзэршIыпIэм чIыпIэу щиубытыгъэм тетэу мэлажьэ. БэмышIэу ащ тыщыIагъ ыкIи заводым ипащэ игуадзэу Шъонтыжъ Зарэрэ финансхэмкIэ идиректорэу Нэхэе Сусаннэрэ гущыIэгъу тафэхъугъ.

ЗэрэщытымкIэ, сыд фэдэрэ Iофышхуи анахь цIыкIумкIэ рагъажьэу хабзэ. Джащ фэд, пивэр ыкIи узымыгъэуташъорэ шъонхэр къэзышIырэ мы заводыр 2011-рэ илъэсым унэе фирмэ цIыкIоу агъэпсыгъагъ. Адыгэ­къалэ иапэрэ предприниматель зэшъхьэгъусэхэу Шъонтыжъ Аслъанрэ Фатимэрэ зэхащагъ. Нэужым а IофшIэныр якIалэу Нурбый лъигъэкIотагъ ыкIи игъо­рыгъозэ джырэ лъэхъаным ди­штэрэ оборудованиер зычIэт заводышхо зэтыригъэпсыхьан ылъэкIыгъ. ГухэкI нахь мышIэми, илъэситIукIэ узэкIэIэбэжьымэ, игъонэмысэу ащ идунай ыхъо­жьыгъ. Рихьыжьэгъэ Iофыр ежь лъигъэкIотэнэу мыхъугъэми, зэ­рэфэягъэм тетэу непэрэ пащэхэр мэзекIох.

ЗэгурыIохэу, зиIофшIэн фэшъыпкъэхэу, шIу зылъэгъухэу заводым щаугъоигъэхэм яшIуа­гъэкIэ илъэс зэкIэлъыкIохэм къыдагъэкIырэм хагъэхъон, ащ дакIоу фирменнэ тучанхэу «Адыгей­ское пиво» зыфиIорэм ясеть зырагъэушъомбгъун алъэ­кIыгъ. Илъэсым къыкIоцI ащ фэдэ тучани 120-рэ Адыгеим ыкIи Краснодар краим къащызэIуахыгъэу мэлажьэх. ПстэумкIи мыщ нэбгыри 150-рэ фэдизмэ Iоф щашIэ (ащ щыщэу завод кIоцIым нэбгырэ 30).

— Заводэу «АСБИР» зыфиIорэм мазэм продукцие тонн 1500 къыдигъэкIын амал иI, — къеIуатэ Шъонтыжъ Зарэ. — Ащ хэдгъэхъон амал къытэзытыгъэр шъонхэр зыщырагъа­хъорэ германскэ линиякIэу илъэс 1,5-кIэ узэкIэIэбэжьымэ дгъэуцугъэр ары. Мы уахътэ тонн 500 фэдиз къэдгъэхьа­зырырэр. Апэ пивэр, псы IэшIур, квасыр литрэ 25-рэ, 30, 50 зэ­рыфэхэрэ кегхэм арытэу къэт­шIыщтыгъэ. Джы пивэ лъэпкъ 20 къыдэтэгъэкIы: ­«Адыгейское фирменное», «Чешское», «ГОСТ», «Немецкое», «Жигулевское», «Темное», «Пшеничное», нэмыкIхэри. Мы­хэр зэкIэ литрэныкъо зэрыфэ- рэ бэшэрэбхэм арытых. Джащ фэдэу узымыгъэуташъорэ псы­IэшIухэу «Груша», «Лимонад», «Мохито», квасыр, сокхэу «Ягод­ный микс», «Мультифрукт» къэтэшIых.

ПивэшI заводым ипащэ игуа­дзэ къызэриIуагъэмкIэ, псы къызэрыкIо къабзэу кулерхэм арытэу (литрэ 19) къагъэхьазырырэри етIупщыгъэу зэбгыращы. Ар чIычIэгъым метрэ 260-рэ икууагъэу къычIащы. КъашIырэ продукциехэм язытет шэпхъэшIухэм адиштэнымкIэ мы псы къабзэу агъэфедэрэм мэхьанэшхо иIэу щыт.

ГущыIэр лъигъэкIотагъ финанс директорэу Нэхэе Су­саннэ:

— Продукциеу къыдэдгъэ­кIырэр апэрэ мафэхэм къащегъэжьагъэу тиреспубликэ, Краснодар краим, Ростов ыкIи Воронеж хэкухэм дэгъоу ащыIокIы. Нэужым гъогур пхырытщыгъ Сыбыр, Къырым ыкIи хы ШIуцIэ Iушъом. Тучанышхохэу «Маг­нит», «Пятерочка» зыфэпIощтхэми типродукцие ащыбгъотыщт.

Пандемиер зыщыIэгъэ илъэс­хэм, джыри санкциеу Урысыем къытыралъхьагъэхэм апкъ къикIыкIэ экономикэр чIыпIэ къин зэритыр мыхэм аблэкIыгъэп.

— Къиныгъо дэдэ зыщызэпытчыгъэр коронавирусыр зыщыIэгъэ илъэситIур ары, — ­къеIуатэ Шъонтыжъ Зарэ. — Сыда пIомэ, тэ къыдэдгъэкIырэ продукциер цIыфым нахь ищыкIагъэу щытхэм ахахьэрэп. ЦIыфхэм дунаим техъухьэрэр къагурымыIоу унэхэм арысхэу, сатыушIыныр лъымыкIуатэу щытыгъ. Джащ дэжьым типродукцие IумыкIэу, IофшIэныр зэтетыгъ. Федэ къэмыхьымэ, лэжьапкIэри зэрямытышъущтыр гъэнэфагъэ. А чIыпIэ къиным тикIынымкIэ къэралыгъо Iэпы­Iэгъум ишIуагъэ къытэкIыгъ. ФэгъэкIотэн зиIэ ахъщэ чIыфэ къытатыгъ. Тхылъхэм ягъэпсын­кIэ Адыгэкъалэ иадминистрацие ылъэкI къыгъэнагъэп, ащкIэ лъэшэу тафэраз.

Зарэ игущыIэхэм къахегъэ­хъожьы Сусаннэ:

— Санкциехэми яягъэ къы­тэкIыгъ. Сырьеу тызэрэлажьэрэм ипроцент 50-р IэкIыб къэра­лыгъохэу Германием, Авст­ри-ем, Бельгием, Англием къарытщыщтыгъэ. Ахэр солодыр ыкIи хмелыр арых. Джы тэ тимызакъоу, ахэр къытфэзыщэщтыгъэхэри хэкIыпIэхэм алъыхъунхэ фае хъугъэ ыкIи Урысыем къыщыдагъэкIырэ «базовэ солод» зыфаIорэмкIэ ащыщхэр зэблэтхъугъ. Ау анахь тшIоIофыгъэр къэтшIырэ пивэм иIэшIугъэ, итеплъэ, изытет зэмы­хъокIыныр, типродукцие зикIа­сэхэм ар зэхамышIэныр арыгъэ. Къыхэзгъэщымэ сшIоигъу ар къызэрэддэхъугъэр.

ТигущыIэгъухэм зэрэхагъэу­нэфыкIыгъэмкIэ, а зэхъокIы­ныгъэ пстэури уасэхэмкIэ политикэм егоуагъэх. БэдзэршIыпIэм ежь къегъэнафэ — ана­хьэу къызкIэлъэIухэрэри уасэхэри. Арышъ, о зэрэпшIоигъоу уипродукцие уасэ фэпшIышъущтэп. Сыд фэдэрэ къиныгъо къэуцуми, апсэ зыхалъхьэгъэ унэгъо бизнесыр къызэтырагъэ­нэным, бэдзэршIыпIэм чIыпIэ щаIыгъыным анаIэ тырагъэтыщт, ищыкIагъэмэ, джыри къэралыгъо IэпыIэгъур къызфагъэфе­дэщт.

— ЫпшъэкIэ къызэрэщытIуа­гъэу, пивэшI заводэу «АСБИР» зыфиIорэр унэе хъызмэтшIапIэу щыт, — еIо Сусаннэ. —Сырыгушхоу къыхэзгъэщымэ сшIоигъу мы Iофыр лъызгъэ­кIотэщт ныбжьыкIэхэр къы­зэ­рэткIэхъухьэхэрэр. Зарэ нэ­бгыритф иI, кIэлитIурэ пшъэ­шъищрэ.

— Анахьыжъ пшъашъэм лабораторнэ лъэныкъор нахь шIогъэшIэгъон, — гушIозэ Зарэ къеIуатэ. — Ащ къыкIэлъыкIорэ пшъашъэр технолог Iэна­тIэм фэтэгъэхьазыры. Илъэси 7 зыныбжь шъаом предприниматель шэныр лъэшэу къыхэщы ыкIи, тызэрэщыгугъырэмкIэ, ар генеральнэ пащэ хъунэу ары. Ятэжъ ар егъасэ. Адрэ кIалэр джыри цIыкIу.

Заводыр ылъэ пытэу зытеуцо лъэхъаным, джыри Шъон­тыжъ Нурбый псаузэ, шIушIэ фондэу «Доброе дело» зыфиIорэр 2018-рэ илъэсым зэхищэгъагъ. Джы къызнэсыгъэми ащ Iоф ешIэ, Зарэ ипрезидент. Фондым анахьэу ынаIэ зытыригъэтыхэрэм ащыщ сабыибэ зэрыс унагъохэу зигъот макIэхэр, джащ фэдэу кIэлэ­цIыкIу IыгъыпIэхэм, еджапIэхэм, спортсменхэм, нэмыкIхэми IэпыIэгъу афэхъух.

Нурбый зэхищагъэхэм ащыщ футбол командэу «АСБИР» зыфиусыгъэр. Мыр Адыгэкъалэ ихэшыпыкIыгъэ командэу щыт, республикэми, районми ащызэхащэрэ зэнэкъокъухэм ахэла­жьэ, текIоныгъэхэри къыде­хых. Адыгэ Республикэм футболымкIэ и Кубок командэу «АСБИРЫМ» 2020-рэ илъэсым къыфагъэшъошагъ. Мы командэр зэхэтыным пивэшI заводым илIыкIохэм анаIэ тырагъэты.

КIэухым мы заводым иIоф­шIэн фэгъэхьыгъэу къыхэзгъэ­хъожьымэ сшIоигъу илъэс зэ­кIэ­лъыкIохэм зэнэкъокъу-къэ­гъэлъэгъон зэфэшъхьафхэм зэ­рахэлажьэхэрэр ыкIи текIоныгъэ къызэращыдихырэр. Ар къаушыхьаты урысые ыкIи дунэе къэгъэлъэгъонхэм къащыфагъэ­шъошэгъэ тынхэм.

Iэшъынэ Сусан. Сурэтхэр Iэшъынэ Аслъан тырихыгъэх.